Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 23

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 23
BJARNAGARÐUR 27 sinna á gjóskulögum við Ytri-Dalbæ og víðar, en örgreinirinn hefur stóraukið möguleikana á að bera kennsl á örþunn gjóskulög. Annað snið gegnum Bjarnagarð er það snið vestur af Hraunkoti (3. á korti II, 14. mynd), sem séra Sigurjón Einarsson og Þorleifur Einarsson mældu. Önnur þau snið, sem hér eru birt, eru snið, nokkuð einfaldað (15. mynd) í bakka skurðar í Þykkvabæjarmýri (4 á korti II), er áður var getið, snið niður á aðalgarð vestan þjóðvegar milli Víkurbæjanna (17. mynd), og snið (2 á korti II, 16. mynd) gegnum aukagarð þann, er liggur norðan heimreiðarinnar að Eystri-Dalbæ og samsíða henni. Á nokkrum stöðum hefur verið grafin hola niður í garða til aldursákvörðunar. Þrjú eru þau gjóskulög, sem fyrst og fremst koma að gagni við aldursákvörðun á Bjarnagarði (17. mynd). Hið yngsta þeirra er gjóskulagið úr Öræfajökulsgosinu 1362 (Ö 1362), ljóst og auðþekkt lag, um 1 sm þykkt á Landbrotshrauninu austanverðu.25 Næsta lag neðan við það er svart lag, um 0,3 sm þykkt, og telur Guðrún Larsen það vera úr Grímsvötnum.26 Elsta gos, sem annálar geta um og kann að hafa verið í Grímsvötnum, var árið 1332,27 en þetta lag er að líkindum talsvert eldra. Þriðja lagið, enn nokkru neðar, er það lag, sem um áratugi hefur í mæl- ingadagabókum mínum verið skráð sem ,,olífufráa lagið“ eða "blágráa lagið“ vegna auðkennilegs litar þess, en vegna hans hefur það reynst mjög nytsamt sem leiðarlag í sniðum í Vestur-Skaftafellssýslu. Lagið er ísúrt og þarafleið- andi komið úr megineldstöð. Þykkt þess og kornastærðardreifing bendir til upptaka á Mýrdalsjökulssvæðinu28 og því er það merkt hér með bókstafnum M. Þetta lag hefur fallið nálægt miðbiki 13. aldar og er freistandi að telja það myndað í því gosi árið 1245, sem fornir annálar kenna við Sólheimajökul29 og á að líkindum upptök í vesturhluta Kötluöskjunnar, en það gæti verið 1-2 áratugum eldra. Að því er best verður séð nær óhreyfð mold yfirleitt 2-3 sm niður fyrir þetta lag ofan á Bjarnagarði í þeim sniðum, sem mæld hafa verið norðan Koðra- botna og í botnunum sjálfum. í sniðinu suður af Ásgarði er vottur af svörtu lagi í garðhnausum. Það er því eldra en garðurinn. Sama lag er að finna undir aukagarðinum samhliða heimreiðinni að Eystri-Dalbæ (16. mynd). Þetta lag á líklega upptök í Vatnajökli, en um aldur þess verður ekki meira sagt en það, að hann virðist eitthvað nær aldri lagsins M en aldri Landbrotshraunsins, sem brátt verður að vikið. Líklega er þetta gjóskulag ekki yngra en frá um 1150. Niðurstaðan af ofangreindu er sú, að mestur hluti hins eiginlega Bjarna- garðs hafi verið hlaðinn nálægt aldamótunum 1200. Svipaðs aldurs og aðal- garðurinn virðist áðurnefndur aukagarður norðan heimreiðarinnar að Eystri-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.