Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 26

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 26
30 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSiNS Mikið mannvirki, Bjarnagarður Hægt er að velta því eitthvað fyrir sér, hve mikil vinna hafi verið lögð í fyrirtækið Bjarnagarður í dagsverkum reiknað. Slikar garðhleðslur eru nú af- lagðar og við fátt að miða. I hugleiðingum um það, hversu mikil vinna hafi verið lögð í forn garðlög Svarfdælinga getur Kristmundur Bjarnason þess ,,svo sem til gamans“, að Sigurjón bóndi á Laxamýri hafi á ofanverðri 19. öld haft ,,tíu til tólf menn í vinnu þrjú sumur við garðahleðslu og hlóðu þeir hátt í tvo kílómetra (eða eitt þúsund faðma)“.30 Kristmundur telur líklegt, að unnið hafi verið þrjá mánuði sumar hvert. En ekki hefur Sigurjón verið sá búhöldur, sem af er látið, ef hann hefur liðið svo slök afköst húskarla sinna, enda má ráða af Minningarriti hans,31 að fleira hafi þessir menn aðhafst en garðhleðsl- una eina og tíminn, sem unnið var sumar hvert, líklega miklu styttri en þrír mánuðir, ella verða afköstin margfalt minni en rímilegt getur talist. í flestum handritum Búalaga — en þessi handrit eru mjög mismunandi að aldri — er nefnt hvað sé meðaldagsverk við garðhleðslu og miðað við löggarð skv. Grágás og Jónsbók, en rnjög er það breytilegt í þessum handritum hvað dagsverkið er talið margir faðmar. í því handriti, sem líklega mun elst, skinn- handriti varðveittu í Konungsbókhlöðu í Stokkhólmi og talið frá miðri eða ofanverðri 15. öld, er dagsverkið talið 3 faðmar. í handriti frá lokum 15. aldar (AM 1284,°) er það 6 faðmar, í handriti frá um 1580 20 álnir, en í öllum handritum frá um 1600 og yngri ýmist 5 eða 6 faðmar.32 Líklegast er elsta og lægsta talan, 3 faðmar, næst réttu. Er þá sennilega ekki átt við hleðsluna eina, en einnig stungu hnausa og aðfærslu þeirra. í grein, sem Jón Sigurðsson á Gautlöndum skrifaði um 1880 í eitt þeirra fræðslu- og fréttablaða er Mývetningar skrifuðu á þeim tíma og létu berast um sveitina, eru tillögur um ákvæðisdagsverk karla við ýmis störf og segir þar, að ákvæðisdagsverk karlmanns skuli vera ,,að hlaða 3 faðma af torf- garði er sé axlarhár, þykkt 4 fet neðan en 3 fet ofan“.33 Auðsæilega er hér byggt á Búalögum, en þó er hér um þynnri garð og brattari að ræða en nefndur er í nokkurri kunnri gerð þeirra laga og kann Jón því að hafa miðað hér að nokkru við reynslu. Ef við reiknum með að Bjarnagarður og aukagarðar jafni sig upp með það að samsvara löggarði að fornu og að 3 faðmar löggarðs séu dagsverk, en faðmur um 170 sm, lætur nærri að Bjarnagarður með aukagörðum slagi upp í 2000 dagsverk. Hértil koma svo traðirnar og hefur tekið ærinn tíma að gera þær, einkum traðirnar miklu norðan við Bóndhól. Sögn er þar eystra að Skjaldbreiðarbændum hefi verið uppálagt að hlaða Bjarnagarð. Önnur sögn er, að Bjarnagarður dragi heiti af nafni sakamanns, sem settur hafi verið í það verk að hlaða garðinn. En vitanlega er fjarri því, að
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.