Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Síða 38

42
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
en eftir annarra manna umsögn á hann að hafa fundið það í Hrafnkelu.
Myndi þá áin hafa brotið bakka sína og sverðið þá komið fram. Hálfdán
sagði mér, að Benedikt hefði átt heima á Vaðbrekku, þegar hann fann sverðið
og hefði þá verið beitarhúsasmali á Bakkastöðum. Eru því líkindi til að það
hafi fundist fyrir utan bæ á Vaðbrekku.
Benedikt var vinnumaður hjá Elíasi Jónssyni, sem lengi bjó hér í dalnum og
fluttist með honum frá Vaðbrekku í Aðalból 1898. Það eru því mjög miklar
líkur til að sverðið hafi fundist hér í landinu, fyrst það er selt um eða fyrir
aldamótin.
Ég hef aldrei heyrt að sverð þetta hafi á nokkurn hátt verið sett í samband við
kuml Hrafnkels, enda slíkt óhugsandi, ef það hefur fundist á þessum slóðum.“7
Á næstu mánuðum hafði ég tal af nokkrum mönnum, er búsettir höfðu ver-
ið í Hrafnkelsdal í byrjun aldarinnar, en enginn þeirra vissi neitt um sverðið.
Einn þessara manna, Erlingur Sveinsson, benti mér á að leita til Bjarna
Gíslasonar, er lengi bjó í Fljótsdal, en hafði í æsku dvalist í Hrafnkelsdal.
Bjarni átti heima á Reyðarfirði um þessar mundir og þar hafði ég tal af
honum 7. júlí árið 1965 og spurði hann um sverðið. Bjarni sagði:
„Sverðið fannst á ystu mýrinni í Teignum. Rétt fyrir innan Arnarbælið er
hall og síðan tekur mýrin við og það var á nær miðri þeirri mýri sem sverðið
fannst. Benedikt ísaksson fann það og sagði mér frá sjálfur. Ég kom í Vað-
brekku árið 1903, 16 ára gamall.“8
Nú hefði mátt ætla að mál þetta væri farsællega leyst, en þó hélt ég enn um
hríð uppi spurnum um þá menn er ég taldi að gætu gefið einhverjar upplýsingar um
fundarstað sverðsins og fundaratvik. Las ég mig eftir sóknarmannatölum úr
Hrafnkelsdal frá því fyrir og um aldamót og reyndi síðan að ná tali af þeim
mönnum sem þar höfðu dvalist á þeim tíma eða þá niðjum þeirra. Þessi við-
leitni bar þó engan árangur. Þá fór ég einnig á þær slóðir, sem Bjarni hafði
bent mér á sem fundarstað, en þar var ekkert sérstakt að sjá, og fljótt á litið
sáust þar engin merki um fornar minjar.
Snemma sumars árið 1978 átti ég tal við Pál Gíslason, bónda á Aðalbóli.
Hann sagði mér þá eftir Sverri Þorsteinssyni í Klúku í Fljótsdal, að umrætt
sverð væri talið fundið í Skænudalnum. Ég hitti Sverri að máli á Aðalbóli 19.
september sama ár og spurði hann um sverðið og fundaratvik. Sverrir sagði:
„Benedikt ísaksson fann sverðið í leirflagi i Skænudalnum, frekar utan við
Skænudalsá en innan, að því mér er sagt. Benedikt var þá á Vaðbrekku, en
hann dvaldist síðari ár sín í Fljótsdal, m.a. á Glúmsstöðum, en var síðast
heimilismaður á Langhúsum. Hann dó í desember 1937. Hér í Hrafnkelsdal
var Benedikt þau ár sem þeir bjuggu hér Elías og Þorsteinn. Ég heyrði
Benedikt segja frá því hvar hann fann sverðið og ég heyrði húsbónda hans
Þorstein Jónsson, einnig segja frá því. Þorsteinn bjó á Aðalbóli ,,1907-1925“9