Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Side 39

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Side 39
SVERÐIÐ ÚR HRAFNKELSDAL 43 Meira ritaði ég ekki eftir Sverri Þorsteinssyni í þetta skipti. Margt gesta var á Aðalbóli þetta kvöld og mikið skvaldur, en eitthvað var áfram vikið að sverðinu eftir að ég stakk niður skriffærunum. Er ég hugleiddi síðar hvaða orð hefðu fallið, þá minnti mig, að Sverrir hefði haft það eftir Benedikt ísaks- syni, að liklega hefðu þeir týnt sverðinu Sámur Bjarnason og Þjóstarssynir, er þeir fóru að Hrafnkeli, eins og sagt er í Hrafnkelssögu.10 Gerði ég mér því sér- staka ferð í Klúku 1. ágúst 1979 og innti Sverri nánar eftir atvikum um sverðs- fundinn og því sem hann hafði heyrt Benedikt segja sjálfan. Sverrir sagði þá: „Bensi var einn af þeim sem las mikið í íslendingasögum og ég heyrði hann sjálfan vera með þá tilgátu, að sverðið hefði tapast úr farangri þeirra sem fóru að Hrafnkeli. Mér skildist að hann hefði fundið sverðið ofarlega í Skænu- dalnum. Bensi var í Hrafnkelsdalnum frá því hann var unglingur og þekkti sig því vel þar. Hann fann einnig spjótsodd i Hrafnkelsdalnum eða kannski á Jökuldalnum, innan við Bakkastaði.11“ í Hrafnkels sögu Freysgoða segir á þessa leið frá því, er þeir fóru að Hrafn- keli Sámur og Þjóstarssynir: „...Þeir koma í nætrelding í Jökulsdal, fara yfir brú á ánni, ok var þetta þann morgin, er féránsdóm átti at heyja. Þá spyrr Þorgeirr, hversu þeir mætti helzt á óvart koma. Sámr kvazk kunna ráð til þess. Hann snýr þegar af leið- inni ok upp á múlann ok svá eptir hálsinum milli Hrafnkelsdals ok Jökulsdals, þar til er þeir koma útan undir fjallit, er bærinn stendr undir niðri á Aðalbóli."12 Leið sú, er hér er lýst, liggur rétt fyrir ofan Skænudalinn eða um hann efst. Ljóst er, að hafi Benedikt ísaksson látið að því liggja, að sverðið hafi tapast úr farangri þeirra Sáms, þá hlýtur hann að hafa fundið'það nærri þeirri leið sem sagan telur þá hafa farið. Benedikt var heimilisfastur á Vaðbrekku árið 1897 og einn heimildarmanna getur þess, að hann hafi verið beitarhúsasmali á Bakkastöðum, er hann fann sverðið (sjá athugasemd nr. 7). Leið hans á beitarhúsin hlaut að jafnaði að liggja yfir hálsinn milli Hrafnkelsdals og Jökuldals, stundum upp frá Vað- brekku og stundum utar, eftir því hve langt fé hans fór frá húsum á Bakkastöðum. Þegar leið fram á vor, var þess að vænta, að beitarhúsafé á Bakkastöðum leitaði inn til landsins og þá breyttist einnig leið beitarhúsa- smalans. Þá var allt eins líklegt að hann tæki stefnuna inn Skænudalinn frá Vaðbrekku og þar yfir hálsinn, til þess að vera viss um að komast fyrir féð án þess að leggja á sig óþarfa króka. Því er rökrétt að álykta, að beitarhúsasmali á Bakkastöðum eigi mörg spor í Skænudalnum hvert vor. Eini heimildar- maður sem tiltekur fundartíma sverðsins nákvæmlega, Ernst lyfsali, segir að það hafi fundist vorið 1897. Verður Ernst að teljast nokkuð traust heimild hvað þetta varðar, þar sem sú staðhæfing hafði áður verið sett fram og ekki mótmælt, að hann hafi keypt sverðið af þeim manni sem fann það.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.