Aldamót - 01.01.1891, Síða 126

126
þeirra, sem neituðu þessu trúaratríði, til Njólu.
Seinna kom önnur hjálp úr annari átt. Það var
Magnús Eiriksson. Hann var auðvitað langmerk-
asti »únítarinn«, sem ritað hefur á íslenzkri tungu.
Bækur hans höfðu nokkur áhrif í sumum sveitum
á Islandi. Seinustu áratugina hefur og risið upp
ný vantrúaralda á Nörðurlöndum. Forvígismenn
þessarar vantrúar ganga mjög langt. Þeir efast
jafnvel um tilveru guðs og annað líf eptir dauð-
ann. Samhliða þessari vantrúaröldu reis upp ný
alda í heimi skáldskaparins á Norðurlöndum (re-
alismus). Báðar þessar öldur hafa borizt að strönd-
um Islands. Þær hafa haft töluverð áhrif. Það
er eins og það hafi færzt nýtt líf í hina gömlu
skynsemistrú.
Það er þess vegna langt frá því, að skynsem-
istrúin meðal íslenzku þjóðarinnar sje algjörlega
brotin á bak aptur. Hún lifir góðu lifi þann dag
í dag. Og hún hefur á seinni tímum látið all-
mikið til sín heyra bæði vestan og austan hafs.
Þannig heldur herra Björn Pjetursson uppi reglu-
legu únítara-trúboði í Winnipeg. Auk þess hafa
nokkrir íslenzkir prestar opinberlega hallað sjer
að skynsemistrú eða únítara-trú. Þannig kemur
skynsemistrúin hjá íslenzku þjóðinni fram í beinni
neitun. En einkum og sjer í lagi lýsir hún sjer
í þeirri deyfð, sem enn þá hvílir yfir íslenzku
kirkjunni. Vestan hafs lýsir þetta sjer í því, að
margir íslendingar standa fyrir utan allan kirkju-
legan fjelagsskap. í sumum íslendingabyggðum
standa margir landar utan safnaðar. Þeir vilja
ekki taka þátt í kirkjumálum vorum og hjálpa
þannig áfram málefni kristindómsins. Og sumir