Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1982, Page 8

byrjendastörfum, en hann færði forstöðumanninum svo erfið
hlutverk í fang, að þau urðu ekki leyst hverju sinni. Og þótt
forsjáraðilar í tveim sýslum, er í upphafi stóðu að stofnun
skólans, stæðu traustir að baki með ráðum og dáð, þurfti
meira til en góðan vilja svo að fjárhagsmálin yrðu leyst. Fjár-
munir lágu ekki við hvers manns dyr frekar þá en nú.
Það sýndi sig líka fljótt, að fremur dauft var yfir skólahaldi,
mörg ljón voru á veginum, fjöldi nemenda var aðeins 8 árlega
fyrstu átta árin að meðaltali og um var að ræða tveggja ára
nám sem hófst í maímánuði. Aðbúnaður allur var frumstæð-
ur og fátæklegur.
Reglugerð og fyrirmæli um nám og störf var ekki til í
upphafi og það var ekki fyrr en 1885 að ákvæði sögðu fyrir um
bóklegt nám og verklega fræðslu.
1 þessu sambandi er líka rétt að geta þess, að skólinn á
Möðruvöllum í Hörgárdal, sem stofnaður var 1880, naut þá
þegar mikils álits og þangað sóttu í fyrstu röð synir efnaðra
bænda. Og svo er hins ekki síður að minnast, að um þessar
mundir gengu yfir land og þjóð einhver þau mestu harðindi,
sem veðurfarið hefir búið þjóðinni á þessu skeiði og þá sér-
staklega norðanlands. Það var þá að „sumarið sem aldrei
kom“ hrjáði bændur og búskap.
Þessi atriði gerðu búsifjar þungar í byrjunarstörfum. Svo
var hitt, að verklega námið á Hólum var af ýmsum talið alltof
umfangsmikið, en námsskráin gerði ráð fyrir að það tæki
meira en helming tímans og svo var og varð raunar fyrstu 20
ár skólans. Það þótti mörgum sveinum og aðstandendum
þeirra órýmilegt, ekki síst vegna þess að það væri of einhliða,
en til samanburðar í því efni var Ólafsdalsskólinn með bú-
smíðar í langtum stærri mæli en gerðist á Hólum. Árið 1902
var verknámsskylda með þessu sniði felld úr námsskránni og
ný viðhorf mótuð.
Skólastjórnin 20 fyrstu árin var til skiptis í höndum Jósefs
og Hermanns Jónassonar, en árið 1902 urðu mikil þáttaskil í
starfi skólans. Forsjá amtsins sem heild hefur án efa gert sitt til
að lyfta heiðri skólans og hressa daufa þátttöku og staðreynd
er, að valdir áhugamenn stóðu á bak við ákvarðanir um
10