Morgunblaðið - 26.01.2003, Blaðsíða 25
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 2003 25
! "#$##%&' ($)%)%*)+,-.-.#%/($)%)%*#0
10
SÝNING á verkum rúmlegafimmtíu ungra norrænnahönnuða var opnuð í Nor-ræna húsinu á fimmtudag.
Ber hún yfirskriftina Young Nordic
Design: The Generation X og er
unnin af finnsku hönnunarsamtök-
unum Design Forum Finland, en
haldin í samvinnu við sambærilegar
norrænar stofnanir, Dansk Design
Center, Norsk Form, Svensk Form
og Form Ísland.
Á sýningunni gefur að líta fjöl-
breytileg verk þessara ungu hönn-
uða, sem eru allt frá því að vera
fullgerðir hlutir á borð við skart-
gripi og áhöld, til þess að vera
nokkurs konar tilraunir með efni
og form af ýmsu tagi.
Lokasýningarstaður er
Norræna húsið
Sýningin er komin hingað til
lands frá Glasgow, en hún hefur
verið á ferðalagi víðsvegar um
heiminn síðan í nóvember árið
2000. Þá var hún opnuð í Scand-
inavian House í New York, en hef-
ur síðan verið á faraldsfæti víðs-
vegar um Norður-Ameríku og fór
til Mexíkóborgar, Montréal, Van-
couver, Ottawa auk Berlínar, með
það að markmiði að kynna verk
upprennandi norrænna hönnuða.
Ekki stóð til upphaflega að sýn-
ingin væri sýnd á Norðurlöndunum
sjálfum utan Finnlands, en Nor-
ræna húsið í Reykjavík sóttist eftir
því að taka hana til sýninga að
loknu ferðalaginu um heiminn, og
fékk það í gegn. Ísland er því síð-
asti áfangastaður þessa tæplega
þriggja ára verkefnis. Auk þess er í
undirbúningi ráðstefna sem til
stendur að halda í lok febrúar í
Norræna húsinu í tengslum við
sýninguna.
Sýningarstjóri á Young Nordisk
Design: Generation X er Anne
Stenros, framkvæmdastjóri Design
Forum Finland, en hönnuður sýn-
ingarinnar er finnski arkitektinn
Roy Mänttäri og hefur hann einnig
komið hingað til lands við uppsetn-
ingu sýningarinnar. Íslenskir þátt-
takendur í verkefninu eru Ásmund-
ur Hrafn Sturluson, Bergþóra
Guðnadóttir, Guðbjörg Kr. Ingva-
dóttir, Karolína Einarsdóttir,
Linda Björg Árnadóttir, OZ, Sess-
elja H. Guðmundsdóttir og Tinna
Gunnarsdóttir.
„Við í stjórn Form Ísland völdum
hóp íslenskra hönnuða sem ég
kynnti sýningarnefndinni og var
valið úr verkum þeirra með tilliti til
sýningarinnar í heild,“ segir Guðný
Magnúsdóttir, sem situr í stjórn
Form Ísland, um val íslensku þátt-
takendanna í sýningunni. Aðspurð
hvað hafi ráðið lokaúrslitum, segir
hún að mestu hafi skipt að búa til
sterka heildarsýningu. „Fyrrver-
andi yfirmaður hönnunardeildar
MoMa í New York hafði einnig yf-
irumsjón með því að velja sýning-
argripi á sýninguna, ásamt fulltrú-
um hinna sýningaraðilanna.“
Skortur á skilningi
á hönnun hérlendis
Guðný segir stöðu ungra ís-
lenskra hönnuða, í samanburði við
hönnuði annarra Norðurlanda, hafa
vakið sérstaklega athygli sína í
tengslum við sýninguna. „Maður
finnur svo sterkt fyrir því hér að ís-
lenskir hönnuðir eru mest að vinna
inni á sínum verkstæðum. Þeir hafa
engan vettvang, hvorki til að koma
hlutum sínum á framfæri né til
framleiðslu. Baklandið hérna er
mjög fátæklegt og mikill munur á
aðstöðu íslenskra hönnuða og til
dæmis finnskra, sem fá jafnvel
samninga þegar þeir eru rétt að
skríða út úr skóla. Það segir sitt
um stöðu þeirra í samfélaginu.“
Hún segir sárlega vanta hönn-
unarmiðstöð hérlendis til að koma
íslenskri hönnun á framfæri, erfitt
sé að nálgast hana og skilningur
hérlandis á notkun hönnuða sé afar
takmarkaður. Eitt af meginmark-
miðum Forms Íslands sé að koma
slíkri miðstöð á laggirnar. Sýning
sem þessi veki þá sem standa að ís-
lenskri hönnun til umhugsunar um
þessi mál, en sé jafnframt tækifæri
fyrir þá sem taka þátt í henni til að
koma sér á framfæri. „Allar sýn-
ingar sem íslenskir hönnuðir hafa
tekið þátt í hafa verið þeim mik-
ilvægar. Þær eru einn mikilvægasti
vettvangur þeirra til að koma verk-
um sínum á framfæri.“
En hvað er það sem einkennir ís-
lenska hönnun, í samanburði við
aðra norræna hönnun? Guðný
bendir á hefðina, eða öllu heldur
hefðarleysið, sem sérstöðu ís-
lenskra hönnuða gagnvart öðrum
hönnuðum. „Við erum fremur
óheft, þurfum ekki að hanga í
neinni hefð, eins og manni finnst til
dæmis oft vera áberandi hjá dönsk-
um hönnuðum. Það má segja að við
höfum hér eitthvað sem sést greini-
lega að er ungt og ferskt og óbund-
ið, það eina sem vantar er skilning-
urinn á því að þarna er á ferðinni
óbeisluð orka sem þarf að komast í
farveg.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Átta íslenskir hönnuðir taka þátt í sýningunni Young Nordic Design: The Generation X í Norræna húsinu.
Hönnun kyn-
slóðar sem
kennd er við X
ingamaria@mbl.is
Norræn hönnunarsýning hefur verið á
flakki um heiminn síðan árið 2000 og er síð-
asti viðkomustaður hennar í Norræna hús-
inu í Reykjavík. Inga María Leifsdóttir
kynnti sér tilurð sýningarinnar, sem átta ís-
lenskir hönnuðir taka þátt í.
Í BORGARLEIKHÚSINU er hafn-
ar æfingar gamanleiknum Öfug-
um megin uppí eftir einn afkasta-
mesta gamanleikjahöfund
Bretlands, Derek Benfield. Hann
fjallar um mann sem ætlaði að
eiga náðuga daga við að reka
sveitahótel fyrir systur sína, en
dagarnir snúast upp í martröð,
þegar menn mæta í rómantískum
erindagjörðum með vitlausar
konar á hótelið, en hinar réttu
konur taka sér líka eitt og annað
fyrir hendur – með vitlausum
mönnum.
Það er Árni Ibsen sem þýðir
verkið og staðfærir. Leikarar
eru: Eggert Þorleifsson, Sigrún
Edda Björnsdóttir, Ellert Ingi-
mundarson, Jóhanna Vigdís
Arnardóttir og Björn Ingi
Hilmarsson.
María Sigurðardóttir leikstýrir
en Steinþór Sigurðsson gerir
leikmynd og búninga.
Öfugum
megin uppí
Morgunblaðið/Sverrir
Leikarar Borgarleikhússins smakka á farsanum.
LJÓSMYNDIR
mbl.is