Morgunblaðið - 26.01.2003, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 2003 19
ÞEGAR þess er gætt hve mikið við Íslend-ingar leggjum upp úr því að eiga húsnæðier eiginlega hálfgerð synd að við skulumekki fæðast með það á bakinu. Við erumhvort eð er flest vart komin í heiminn fyrr
en við erum komin með einhvern eignarhlut í húseign
á bakið sem hluta af ábyrgri fjölskyldu.
Þegar við erum svo nógu gömul til að sleppa byrð-
inni, líður sjaldan á löngu þar til við verðum okkur
úti um okkar eigin sjálf-
stæðu eign til að burðast
með það sem við eigum ólif-
að, eða því sem næst.
Kannski er það þess
vegna sem við virðumst
mjakast á hraða snigilsins í
átt til einhvers sem mætti
kalla mannlegan þroska og
felst meðal annars í því að leggja meiri rækt við okk-
ur sjálf sem manneskjur en þann búnað sem við telj-
um okkur trú um að við þurfum að eignast til að geta
notið lífsins.
Munurinn á viðhorfi okkar til umbúnaðar annars
vegar, en innihalds hins vegar kemur fram með ýms-
um hætti, en verður óvíða jafn sorglega augljós og á
menningarsviðinu. Þar hefur lengst af ríkt stefna
sem kalla mætti menningarsteypustefnu og einkenn-
ist af þeirri viðleitni að breyta menningu og listum í
fasteignir.
Auðvitað getur það verið forsenda tiltekinnnar
starfsemi að hún geti holað sér einhvers staðar niður,
en æði oft hefur það viljað brenna við, ekki síst þegar
skattpeningar almennings eru innan seilingar að rok-
ið sé af stað með metnaðarfull byggingaráform og
byrjað að steypa yfirgripsmiklar plötur og slá upp
háleitum veggjum án þess að menn hafi af sama
metnaði tryggt framtíð, vöxt og viðgang þeirrar
starfsemi sem byggingunni er ætlað að hýsa.
Eitt af því sem þetta leiðir af sér eru glæsilega
hýstar stofnanir sem eiga í sífelldum fjárhagsvanda
og geta í raun ekki gegnt því hlutverki sem þeim er
ætlað. Hin dapurlega staðreynd er sú að þessi til-
komumiklu hús eru alls ekki forsenda starfseminnar,
heldur eru henni hreinlega fjötur um fót. Þau minna
á íburðarmikla krúsidúlluramma sem þrengja að og
þvinga myndirnar inni í þeim. En myndir þær sem
hér eiga í hlut eru ekki safngripir, heldur vettvangur
síkvikrar sköpunar og þarfnast því aðstæðna sem
gerir þeim kleift að þroskast og þróast í sífellu í nýj-
ar og óvæntar áttir.
Sem dæmi um fórnarlömb menningarsteypustefn-
unnar má nefna Leikfélag Reykjavíkur í Borgarleik-
húsinu og Ríkisútvarpið í Útvarpshúsinu við Efsta-
leiti.
Og hver er svo ástæðan fyrir þessum hremm-
ingum? Líklegasta ástæðan fyrir þessum gangi mála
er sú að þeim sem taka ákvarðanir um meðferð á
skattpeningunum okkar, finnst auðveldara að verja
það fyrir okkur, húseignabrjálæðingunum, að verja
þeim í að steypa plötur og veggi, en til þess að búa
til leiksýningar, dagskrárefni eða tónlist. Meðan svo
er er lítil von til þess að þetta breytist nokkuð.
Á síðustu árum hefur svonefndri einkavæðingu ver-
ið hrundið í framkvæmd með ýmsum hætti og mis-
munandi afleiðingum. Ein birtingarmynd einkavæð-
ingar er sú að einkaaðilar taki við eignarhaldi og
rekstri fasteigna, en opinberir aðilar losi þannig fé til
að efla þá starfsemi sem fram fer í viðkomandi hús-
um.
Miðað við áhuga einkageirans á menningu og list-
um er einsýnt að þessi leið er mun vænlegri en
einkavæðing sjálfrar starfseminnar.
Ef til vill er því hér komin leið til að létta þeirri
steypubyrði af menningar- og listastarfsemi í landinu
sem nú sligar hana víða svo átakanlega og forða
henni um leið frá alræði hins íslenska örmarkaðar.
Einkavæðing menn-
ingarsteypunnar
HUGSAÐ
UPPHÁTT
Eftir Sveinbjörn I.
Baldvinsson
tundra@vortex.is
Krít- paradís Eyjahafsins
Andrúmslofti› á Krít er einstakt - margir
a›la›andi fer›amannasta›ir og úrval
skemmtilegra sko›unarfer›a gera eyjuna a›
ómótstæ›ilegum áfangasta› fyrir fer›agla›a
Íslendinga.
Perla Mi›jar›arhafsins sem hefur veri› efst
á vinsældalista sólarlandafara í Evrópu um
áratugaskei›. Engin íslensk fer›askrifstofa
getur státa› af sambærilegri flekkingu á
Mallorca.
Portúgal
- vinsælasti áfangasta›ur okkar
og ekki a› ástæ›ulausu
fia› er eitthva› ósnorti› vi› Portúgal, landi›
og fljó›ina sem flar b‡r - eitthva› sem erfitt
er a› útsk‡ra e›a festa hendur á. fietta
upplifa farflegar okkar sérstaklega sterkt á
vorin flegar allt mannlíf er a› springa út.
Ver›dæmi 12. apríl í 13 nætur
63.467 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na og 2 börn
í íbú› á Paladim.
82.155 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na í stúdió á
Brisa Sol.
Mallorca
- strönd og stórkostleg
heimsborg
Ver›dæmi 11. apríl í 13 nætur
59.243 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na og 2 börn
í íbú› á Royal Beach.
76.330 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na í stúdió á
Royal Beach.
Ver›dæmi 13. apríl í 13 nætur
59.883 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na og 2 börn
í íbú› á Ikaros.
79.170 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na í íbú› á
Ikaros.
Benidorm sameinar fjörugt strandlíf og
ví›frægt næturlíf. Einnig bjó›um vi› upp á
Albir, en fla› er skemmtilegur og vinalegur
smábær rétt vi› Benidorm sem öll fjölskyldan
tekur ástfóstri vi› frá fyrsta degi.
Ver›dæmi 13. apríl í 13 nætur
57.343 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na og 2 börn
í íbú› á La Colina.
70.630 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na í stúdió á
La Colina.
Benidorm
Albir- sta›ur sóld‡rkenda
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
RV
2
00
46

01
/2
00
3
5. apríl í 18 nætur - laus sæti
Kanaríeyjar eru einstakar, tala› er um eyjar
hins eilífa vors. Ve›ursæld er mikil og um
páska má segja a› flar sé sérlega flægilegt
ve›ur fyrir okkur Íslendinga.
Kanaríeyjar
- eyjar hins eilífa vors
Ver›dæmi 12. apríl í 11 nætur
66.965 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na og 3 börn
í íbú› m/2 svefnh. á Santa Barbara.
87.030 kr.*
á mann m.v. 2 fullor›na í íbú› á
Las Camelias.
Uppselt/bi›listi
Lágmúla 4: 585 4000
Hlí›asmára: 585 4100
Keflavík: 420 6000
Akureyri: 460 0600
Selfossi: 482 1666
Umbo›smenn um land allt
* Innifali› í ver›dæmum: Flug, flugvallarskattar, gisting, fer›ir til og frá flugvelli
erlendis og íslensk fararstjórn.
Uppselt/bi›listi
Gluggatjaldaefni frá 200 kr. metrinn
Síðasta útsöluvika
Skipholti 35, sími 553 5677
Opið mán.-fös. 11-18,
laugard. 11-14.
Verslunin hættir
31. janúar