Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 33
Rœkturi og sjálfstœði.
35
kaupa hana dýrum dómum af foreldrum eða systkinum, og
byrja þar skulda- og fleytingsbúskap, með lítilli jarðrækt og
litlum endurbótum. Nýja bóndann vantar fólk á jörðina. En
systkini hans vantar jörð, og verða að hrekjast út í heiminn
— til annara landa, eða á kaupstaðarmölina — og eru töpuð
sveita-menningunni og jarðræktinni.
Hér verður skifting jarðanna eina úrræðið, til þess að bæta
jörðinni fólksleysið og fólkinu jarðleysið. Pessi skifting á
ekki að fara fram á einu ári. Hún þarf að vera undirbúin
af allri fjölskyldunni árum saman, helst að hafa verið hug-
sjón bóndans frá byrjun búskapar — hugsjón, sem fær meiri
og meiri styrk 'og veruleika gildi, eftir því sem börnin vaxg,
taka þátt í störfunum og skapa sér framtíðardrauma. Aðal-
atriðið verður, að reyna að láta tvö strá vaxa, þar sem áður
óx eitt, svo að tvö heimiii geti blómgast og vaxið saman úr
ættargarði, þar sem áður var einu fleytt í fásinnu og fámenni,
með geig og grun um sundrung barnanna úr sveitinni, brott
í allar áttir.
Gömlu bændurnir hugðust oftast að sjá börnum sínum
farborða með jarðabraski — með því að kaupa þeim jarðir,
eða losa til ábúðar. Urðu þá ætíð einhverjir að víkja fyrir
börnum slíkra »útsjónarmanna«. Sem betur fer, er nú slíkt
jarðabrask að verða fátíðara, og alveg að hverfa úr sögunni,
í ýmsum sveitum, vegna þess hve allir eru orðnir fastheldnir
á jörðum sínum. — iÚtsjónarmennirnir« verða framvegis að
sjá börnum sínum farborða með aukinni ræktun heima. —
Með því að gera jörðiná sína tvígilda til búskaparnytja. Er
auðséð að hér geta margar hvatir stutt framkvæmda áhugann,
og þær þjóðhollar og göfugar, s.s. ástin á ættargarðinum og
vonin um samheldni fjölskyldunnar þar, og góða afkomu. *)
’) Eg biö menn að athuga það vel, að þeir bændur, sem gera tvö
býli úr jörðum sínum, veita fjórum börnurn jarðnæði. Tveir að-
ijar—karl og kona—standa að hverju búi. Nú eiga þeir Hallur
á Grund og Ounnar í Lundi, sín fjögur börttin hvor, og giftast
þatt saman. Þeir skifta báðir jörðum sínttin í tvær jarðir. Hafa
þá börnin öll, 8 talsins, uóg jarðnæði.
3