Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 54

56
Réttur.
reksturs félags þess, sem hefir á hendi verslun hlutaðeigandi
héraða.
Vöruvöndunin: Pað hefir lítið verið þráttað um
það í seinni tíð, hverjir hafi verið upphafsmenn að betri frá-
gangi og meðferð íslenskra útflutningsvara, kaupmenn eða
samvinnumenn. Pó það sé nú raunar aðalatriðið, að vanda
vörurnar og koma þeim í hátt verð og álit, en varði minna,
hverjum það sé mest að þakka, þá má samt eigi draga
það af kaupfélögunum, að þau hafi í þessari grein orkað
miklu og verið brautryðjendur á sumum sviðum. Skal þessu
til sönnunar nefna nokkur dæmi, af handahófi.
íslenska ullin hefir, sem kunnugt er, lengst af verið í litlu
áliti og lágu verði á hinum erlenda markaði, samanborið
við útlendar ullartegundir, sem, frá náttúrunnar hendi, virtust
eigi vera betri en íslenska ullin. Var það Kaupfélag Ping-
eyinga á Húsavík, sein fyrst byrjaði á því, að gera ull sína
að góðri vöru, enda vann ull þess skjótt það álit, að ullar-
kaupendur sóttust eftir ull með merki þess (K. P.) og borg-
uðu mun betur en aðra ull héðan af landi. Fóru önnur
kaupfélög (og jafnvel einstöku kaupmenn) að dæmi þess
með vöndun ullarinnar. Og að síðustu var, vegna áhrifa
og tilhlutunar kaupfélagsmanna viðsvegar af landinu, skipað
alment mat á allri útfluttri ull, sem er þegar farið að hafa
áhrif á verð hennar yfirhöfuð, þótt fullur árangur náist fyrst
að ófriðnum loknum.
Sama hefir gilt um meðferð á kjöti, sem selt er til útlanda.
Það voru kaupfélög og samvinnufélög, sem fyrst komu upp
slátrunarhúsum hér á landi. Að vísu hafa kaupmenn nú
komið upp nokkrum slátrunarhúsum; en þau eru fá, saman-
borið við hin, sem samvinnufélögin eiga. Og í allmörgum
kauptúnum, þar sem eigi eru kaupfélög, hafa kaupmenn eigi
séð ástæðu til þess, að Ieggja nokkuð í kostnað, til þess að
vanda meðferð kjötsins, heldur láta duga gamla sleifarlagið,