Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 12
14
Réttur.
Lítum niður í hásetaklefa fiskiskipanna okkar, eða í hóp
sjómanna á landlegudegi. Hvað heyrum við þar? — Klúrt
orðbragð, ruddaleg ávörp, efnislítið hjal um daginn og veg-
inn. Þegar best lætur segir einhver úr hópnum frá svaðil-
förum í siglingum, og aðrir hlýða á, sér til ánægju. Eða
þeir hælast um framkomu sína við kaupmanninn og fína
fólkið í kaupstaðnum. Pekkjum við ekki fiskverkunarkon-
urnar, skrafið þeirra við þvottakörin og fiskstaflana, eða þá
hjalið síldarstúlknanna við kaísana? Finst okkur það ekki
bera vott um þröngan eða lítið heflaðan hugsunarhátt? Vit-
um við ekki hvað helst ber á góma hjá bændunum í sveit-
inni, þegar þeir hittast á mannamótum? Oftast er það eitt-
hvað um búskapinn og sveitarhagina, annað finst þeim sjaldan
að þeir þurfi að ræða sín á milli. Við vitum líka um hefð-
arkonurnar í kaupstöðunum. Yfir borðum, alsettum dýrind-
iskræsingum, spjalla þær af miklum móð um dýrtíðina og
vandræðin, og þess á milli hnígur samtalið að húshaldinu
hjá nágrannakonunum og vinnukonuvandræðunum hjá þeim
sjálfum. Og ungu stúlkurnar, sem alast upp í kaupstöðun-
um. Fegar eg nefni þær, dettur mér í hug það, sem einn
af okkar mestu mentamönnum sagði við fróðleiksfúsa sveita-
stúlku, er hún var að miklast yfir því, hvað það gæti verið ment-
andi að eiga heima í höfuðstaðnum: »Oh, eg veit ekki,«
sagði hann. »Eg held að allur fjöldinn verði ósköp heimsk-
ur af að vera hérna. Talið þér bara við ungu stúlkurnar
hérna í Reykjavík. Vitið þér hvað þær eiginlega ge(a talað
um. — Jú, skemtanirnar, skautaferðirnar, hver hafi fylgt þeim
heim af síðasta dansleik og hvernig þær eigi að vera búnar
á þeim næsta. Annað er það ekki.« — Skólapiltarnir tala
um vitleysurnar, sem þessi eða hinn hafi sagt við yfirheyrsl-
una, um lexíulestur og prófhorfur, og svo, þegar lengst er
hugsað fram í tímann, þá er verið að bollaleggja hvað mað-
ur eigi að verða, til þess að hafa nú eitthvað upp úr allri
skólasetunni.
Við þekkjum alla þesáa flokka, líka hér á landi, og ótal
marga aðra. — Rekkjum þá segi eg. — Ef við erum þá ekki