Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 7
Veðrabrigði.
9
minni virðing verði fyrir þeim borin. En oft og tíðum er
djúpið á milli þessara tveggja aðila svo breitt, að hvorugum
dettur í hug að reyna að brúa það. Jafnvel á heimilunum verð-
ur þess vart, að heimilisfólkið er ekki alt af sömu stétt. Eg
þarf varla að benda ykkur á það, hve oft húsmæður, einkum
í kaupstöðum, sýna hjúum sínum alt annað viðmót en öðr-
um, sem þær umgangast. Húsbændurnir eru svo sem ekki
mikið betri. En í kaupstöðum umgangast þeir venjulega
hjúin svo lítið, að viðmóts þeirra gætir minna. — Pví fer
fjarri, að allir húsbændur eigi hér óskilið mál. Fjölda margir
eru farnir að sjá hvaða þýðingu það hefir, hvað það er eðli-
legt, og livað það er sjálfsagt, að láta eitt yfir alla ganga á
heimilinu og vera eins í viðmóti við alla. Vinnuhjúin hafa
heldur ekki sinn skjöld hreinan í þessu efni. í fari þeirra
gætir oft svo mikils undirlægjuskapar, að þau geta ekki þol-
að frjálst og vingjarnlegt viðmót, án þess að misskilja það
eða misbrúka á einhvern hátt.
Mismunurinn milli húsbænda og hjúa er ekki nærri eins
mikill til sveita og í kaupstöðum. í sumum sveitum að
minsta kosti er hann hverfandi lítill. Til kaupstaðanna hefir
þessi munur borist utan að, eins og svo margt annað. Og
það hefir fram að þessu farið líkt um hann og vellystina og
völskurnar hjá Bjarna Thorarinsen. — — »Út fyrir kaupstaði
íslenskt í veður ef hún sér vogar, þá frýs hún í hel.« — 1
öðrum löndum ber miklu meira á þessum mun, en við eig-
um að venjast. Par gætir hans mikið í borgum og bæjum,
og þar fylgjast sveitaheimilin með, enda er niðurlæging hjúa
og daglaunamanna upphaflega komin úr sveitunum þar. Hún
á rót sína að rekja til herragarðanna, þar sem stórir hópar
af vinnulýð urðu öldum saman að skríða í auðmýkt að fót-
um jarðeigandanna, til þess að fá að vinna sér fyrir daglegu
brauði, með þeim kjörum, sem þeim voru afskömtuð. Þræla-
haldið í fornöld var auðvitað fyrirmyndin. En leiguliðarnir
og hjúin á herragörðunum áttu að teljast frjálsir menn, og
þessvegna var álitsmunurinn ennþá tilfinnanlegri. — Við eig-
pm erfitt með að skilja, hvílíkt ógnadjúp var á milli aðals-