Réttur - 01.02.1919, Blaðsíða 16

18
iRéttur.
sundur þegar baráttunni er lokið, heldur berst það þá fyrir
því, að halda sjálfu sér við lýði, og getur þá orðið ' haft á
nýjum félagsframfötum.« Jafnaðarmannaflokkurinn er háður
sömu lögum og aðrir flokkar. Pegar hann er orðinn flokk-
ur, fer að bóla á þröngsýni og afbrýði gagnvart öðrum, sem
oft og tíðum girðir fyrir það, að þekking og skilningur auk-
ist innan flokksins. Pað er alveg sama sagan, sem við þekkj-
um úr sögu trúarbragðanna. Trúarbragðaflokkar, sem gripið
hafa dauðahaldi í þröngsýna bókstafstrú, verða logandi hrædd-
ir við fróða rnenn og mentaða. Jafnaðarhreyfingin hefir ekki
sloppið framhjá því skeri. Fleiri eða færri innan flokksins
virðast vera álíka hræddir við lærðu mennina eins og flolck-
urinn í heild sinni er hræddur við auðvaldið.
En á þá að fyrirgefa jafnaðarmönnunum þröngsýnina fiem-
ur en öðrum flokkum? Nei, alls ekki. Eg ætlast til að við
lærum að fyrirgefa alla þröngsýni, hjá hvaða flokki sem er,
hvort sem það er heldur æðri stéttar eða lægri. — Við get-
um fyrirgefið þröngsýnina, þó við séum langt frá því að
vera ánægð með hana, og þó við berjumst á móti henni og
reynum að útrýma henni. En til þess að við getum fyrir-
gefið, þá verðum við að geta skilið hvaða drög liggja til
þröngsýninrar, verðum að skilja, hvað hefir gert hvern flokk
að því, sem hann er.
Verkmannahreyfingin er eðlileg afleiðing þess, að þessi
stétt varð harðara úti en aðrar í lífsbaráttunni. Pjóðfélags-
byrðarnar lögðust svo afarþungt á hana, að hún hlaut að
brjótast undan farginu, og það gat ekki dregist lengur en
það gerði, fyrst þeir sem okinu réðu sáu það ekki í tíma,
að loftvogin varð að hætta að falla yfir þessutn svæðutn
félagslífsins. Loftvogin varð að stíga, ef girða hefði átt fyrir
storminn. En Ioftvogin steig ekki og störmurinn sUall á. Og
hver spyr hvassviðrið að því, hversvegna það sé svona tnik-
ið, eða hversvegna það rífi upp með rótum saklaus trén á
jörðunni, brjóti niður mannvitki og hreki skipin um höfin.
Menn vita að ekki er til neins að spyrja um þetta. Alt
það, sem stritast á móti storminum, fær bara ennþá meira á