Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 15

Rjettur.
15
að við getum í næði fengið tækifæri til að koma fram
góðum kænskubrögðum; þess vegna færast þeir undan
að koma fram með yfirlýsingar og segja greinilega, hvers
þeir krefjast.
En það sver jeg við sál mína, að engin þjóð er til í
veröldinni, sem kýs eða óskar eftir gereyðingu annarar
þjóðar. Pað er skýrt í undirvitund hverrar þjóðar, að
hjer verður aðeins um einskonar frið að ræða; þann frið,
sem loks kann að verða saminn eftir 3 ár eða að 10—
12 árum liðnum — nákvæmlega samskonar frið og þann,
sem hægt er að semja og á að semja nú þegar. Mis-
munurinn yrði einungis sá, að eftir nokkur ár sættast eigi
lifandi þjóðir í grónum löndum, heldur vesalingar, krypl-
ingar með fúasárum og óbyggileg hjeruð. Hugsið þið
um þetta, og ef að ykkur finst það vera rjett, þá hrópið
það út yfir löndin. En minnist þess, þjóðir og stórveldi,
að á þeim degi, er hið skýra, yfirlætislausa fórnarorð
verður sagt og samþykt: »Eigi má svifla neina þjóð
sjálfstæði sínu nje landeign; eigi má hrófla við lífsskil-
yrðum neinnar þjóðar«, — þá er oddur hervaldsins brot-
inn og friður fenginn. t>á hætta þjóðirnar að óttast hver
aðrá; engir stjórnmálamenn eða flokkar geta þá kveikt
eldinn aftur. Pá duga hvorki vjelabrögð nje fagurmæli
til að vekja grun um árásar- og vígahug.
Pjóðir og einstaklingar, liugsið málið vandlega! Á því
veltur sálarheill ykkar. Það gefst enginn varanlegur frið-
nr, annar en sá, sem byggist á rjettlæti og siðgæði. Þó
að annarskonar friður væri í nánd, þá er ykkur siðferð-
islega óheimilt að þýðast hann, því að hann mun reyn-
ast ykkur einungis dulbúin, en banvæn styrjöld. Rjettlát-
ur, helgur friður mun að lokum veitast, livort sein við
æskjum hans eða ekki, því að hann verður fyiirskipaður.
Ef að við erum viðbúnir, þá fáum við að njóta hans nú
þegar; sje það eigi, þá fá börnin okkar það ekki lieldur.
Við vitum, livaða gæði rjettlátur friður veitir; og ef
við breytum ekki í samræmi við það, þá eru flest rit og