Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 70
70
Rjettur
var sú, að ýms dýr, sem Iifa á eikarhnotum, svo sem íkorn-
ar, skaðar, krákur o. fI., grara þessa fæðutegund svo djúpt í
jörð, að hneturnar festa rætur, þegar furuskógurinn varnar
ekki lengur sólinni að vernia jarðveginn. Mörg af þessum
dýrum gleyma matarforðanum eða deyja frá honum, en eru
þó áður búin að sá til uppskerunnar handa eftirkomendunum.
Oft kemur fyrir, að mýs bera saman jurtafræ út um hagann
og hylja það niður í jarðveginum. Sumt af því festir rætur,
vex og ber að lokum ávöxt.
Náttúran er alstaðar söm og jöfn. Öll orka hennar og
starf miðar að því, að framleiða líf og viðhalda því, og ekki
síst þar, sem hún er einráð og óháð öllum dutlungum mann-
anna. Tegundirnar, sem virðast andstæðar í náttúrunni, hjálp-
ast einmitt að til að halda hver annari við.
Ef náttúrugæði íslands, eins og þau eru nú, væru borin
saman við það, sem þau voru til forna, á landnámsöld, verð-
ur ekki neitað, að þau hafa orðið undir í viðskiftum sínum
við þjóðina. Drápgirni og eyðingarhvöt manna hefir mátt
sín meira en starfsorka náttúrunnar. Gæðum landsins hefir'
hnignað á flestum sviðum, og það svo, að sum e:ga sjer
ekki viðreisnarvon, eins og t. d, skógurinn, hvaða brögðum
og kunnáttu sem beitt er. Menn byrjuðu á því að eyða nátt-
úrugæðunum. Sumstaðar hjelt svo eyðingin áfram af sjálfs
dáðum, vegna þess að náttúran fjekk ekki tóm til að laga
lífsskilyrðin og byggja upp aftur. Fundu menn þá út, sem
nú er kallað: eyðandi öfl náttúrunnar, sem í rauninni eru
engin til. F’jóðin stendur í mikilli skuld við náttúrugæði
landsins, sem seint eða aldrei verður að fullu goldin. Og
síst er þess að vænta meðan við þá skuld bætist árlega.
Við fárumst yfir því, hvað veðráttan er óblíð og köld,
landið hrjóstrugt og gæðasnautt, en gætum þess ekki, að það
er landið og náttúrugæði þess, sem kenna meiri kulda og
harðneskju frá okkur, sem byggjum það.
F*að vantar sísf, að mikið er nú á dögum ritað og rætt
um ættjarðarást, stjórnmál, frelsi og ýmiskonar mannrjettindi,
en hveis hefir náttúra landsins notið af ættjarðarást og stjórn-