Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 44
44
Rjetiur.
hverfa oft í óbygðir, og leita uppi hæli fjarri mannabústöð-
um, og dve'ja þar | angað 11 ránshöndum manna tekst að
leita þau uppi, og útrýma þeim með öllu.
IV.
Landbúnaðurinn.
Maðurinn sækir allar líkamlegar þsrfir sínar í skaut náttúr-
unnar, nær sjer eða fjær, en einkum þó til gróðurmoldar-
innar, sem svo er kölluð. fJað má fullyrða, að hún sje móðir
allra jarðneskra gæða. Hún framleiðir daglegt biauð, sem
enginn maður getur án hfað, Iivaða slörfum, sem hann gegnir
í mannfjeraginu. Hún er uppspretta menningar og framfara
mannkynsms. Ef gróðurmoldin hyrfi á einni svipstundu af
yfirborði jarðarinnar, mundi mannkynið hverfa um leið eins
og dögg fyrir sólu, enda þótt hafið væri fult af fiskum og
fjöllin úr skíru gulli.
þurlendið er ekki talið meira en XU hluti af yfirborði hnatt-
arins og gróðurmoldin þekur ekki nema lítinn part af þessum
fjórða hluta. Og þegar vjer lítum á vort eigið land. þenna
útskekil veraldarinnar, þá sjáum vjer, að örlítill hluti þess, er
veruleg gróðurmold og gróðri vaxið. Samanborið við stærð
og víðáttu landsins. Tilvera einstaklinganna og allrar þjóðar-
innar í heild sinni er háð þessum örlitlu gróðurblettum. Þeir
eiga að fullnægja öllum þeim kröfum, sem þjóðin gerir til
lífsins.
Flestar menningarþjóðir kunna nú orðið að meta kosti
gróðurmoldarinnar, og kunna lök á að yrkja hana og verja
— gera jörðina sjer undirgefna. Þær reyna að fjötra hvern
moldarhnefa, sem hægt er að ná tangarhaldi á með ávaxta-
bærum jurtagróðii, og varna þess að moldin skolist út í haf-
ið, eða hveifi út I veður og vind. En það er langt frá því,
að íslendingar kunni nokkur tök á þessu, svo að í lagi sje.