Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 69
Rjettur
69
áratugi og aldir þekur stórvaxinn og gróðursæll barrskógur
brunasvæðið. Dýrin leita aftur inn í nýja skóginn. Hann
verður kvikur af lifí eins og ekkert hefði í skorist Ef bú
peningi er beitt á biunasvæðið jafnskjótt og nýgræðingurinn
vex, er útsjeð um, að það geti nokkurntíma orðið skógi-
vaxið.
Það má sanna með ótal dæmum, að náttúran framleiðir
aftur jurta- og dýralífið, ef hún er sjálfráð, þar sem hún
hefir spilt því, þó að hjer verði fá talin. Og eins má sýna
fram á, að þar sem mennirnir hafa verið orsök spellanna og
raskað jarðveginum í náttúrunni, hefir jurta- og dýralífið
aldrei náð sjer aftur.
Pó að hjer við land væri, í fornöld, urmull af selum við
alla árósa voru árnar, sem runnu til sjávar, samt fullar af
fiskum. Jafnvægið milli þessara tegunda haggaðist ekki minstu
vitund, því að hvor þeirra hjelt henni við. Selurinn rak laxinn
upp í árnar á óhultum stað, þar sein hann gat tímgvast. Við
það fjölgaði laxinum svo, að hann var nægilegt viðurværi fyrir
selinn á þeim tíma ársins, sem hann ól upp kópana, og þörf-
in var mest fyrir hann að afla fæðunnar.
Um eitt skeið var hjer mesti fjöldi af örnum, fálkum og
smyrlum, en þrátt fyrir það fjölgaði rjúpan og aðrir fuglar,
sem ránfuglar lifðu á. Þess eru víst fá dæmi, að ein dýra-
tegund hafi útrýmt annari, sem hún lifði á. En dæmi eru til
þess, að sum dýr hafa framleitt sjálf sitt eigið fóður. Fiski-
endur hafa eflaust borið hrogn á milli stöðuvatna, svo að
þar hefir komið veiði, sem engin var áður. F*á hafa og
fuglar borið með sjer fræ á ýmsa staðl; þar sem það festi
rætur kom gróður, er varð síðan að viðurværi hinnar sömu
fuglategundar. Þannig er það sagt, að í Noregi sækist fugla-
tegund nokkur eftir ávöxtum af beinviðartegund einni, og
einmitt sje þeim fugli að þakka, hvað viðartegundin sje
útbreidd. í Vesturheimi tóku menn eftir því, á einum stað,
þar sem frumskógur var upprættur, óx upp jafnharðan eikar-
trje, hjer og hvar, án þess að menn höfðu nokkra hugmynd
um, hvernig á því stóð. Loks fundu menn orsökina, og hún