Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 38

38
R/'rltiir.
til bygða, þegar harðindi ganga (ekki gctur hún flúið til skóg-
anna, því að þeir eru horfnir) og gefst þá tækiferi að drepa
hana og sópa henni algerlega í burtu. Venjan er sú, að þar
sem mikið er til af einhverjum eít rsóknarverðum náttríru-
gæðum, að ekki er hætt við að spilla þe m fyr en þau eru
gersamlega hörfin. Og vanalega tekst að útiýma þeim, þótt
ótæmandi virðist í fyrstu.
Púsundir ára hafði rjúpan bú ð á íslandi áður en maður-
inn kom til sögunnar. Par var hún búin að nema land og
helga sjer ábúðarrjettinn í skjóli gróðursins. Enginn hefir
ómakað sig til að gerast talsmaður hennar og málsvari að
nokkru gagni, að undanskildu »listaská!dinu góða». Hún
hefir hvorki átt formælendur á löggjafarþingi þjóðarinnar, i
rjettarsalnum eða kirkjukórnum. í sambúð við mennina hefir
hún hvergi ált friðhelgan reit á sinni eigin óðalsjörð — reit,
þar sem hún gæti verið óhult fyrir ofsóknunum.
Pess skal þó getið, að lög eru til, sem eiga að friða rjúp-
una. Hún er alfriðuð til 1. okt. 1924, en síðan 7. hvert ár,
talið frá 1. okt. til 30. sept. önnur ár eru þær friðaðar frá
1. febr. til 20. sept. Hvort sem þessi lög eru eða verða
haldin, koma þau að litlu eða engu gagni. Þau fyrirbyggja
það á engan hátt, að rjúpunni verði útrýmt, ef því er að
skifta. Og vist er um það, að ekki hefir henni fjölgað síð-
an friðunarlögin urðu til, 8 mánaða friðun á áii hefir lítið
að segja um þá fuglategund, sem menn á annað borð sækj-
ast eftir að drepa. Pað er því vel hægt að útrýma rjúpunni,
þótt hún væri slranglega friðuð alla mánuði ársins nema
einn, ef menn notuðu þann eina mánuð vel til veiðanna.
Meðferðin á náttúrugæðum landsins sýnir, að menn beita
öllum brögðum og hugsanlegum ráðum til að útrýma dýra-
og juitategundum, án tillils til þess, hvort þær eru nytsarn-
ar eða ekki. Fuglakvak bergmálaði í hverju holti sumar og
vetur, þar sem nú hvíh'r dauðaþögn. Ár eftir ár og öld eftir
öld hefir verið haldið áfram að drepa niður fuglana, fegurstu
dýiategundjna á landinu, og ýmsar miður heiðarlegar aðferðir
hafa verið n0*3ðar fil þess. Stimdum er ein tegundin drepin