Morgunblaðið - 15.10.2006, Qupperneq 2

2 SUNNUDAGUR 15. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskiptablað vidsk@mbl.is Umsjón Björn Jóhann Björns-
son, bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Sveinn Guðjónsson,
svg@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is
netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Morgunblaðið í dag
Yf i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Minningar 63/67
Staksteinar 8 Menning 70
Veður 8 Myndasögur 78
Vikuspegill 16/19 Leikhús 76
Daglegt líf 20/43 Dægradvöl 80/81
Forystugrein 44 Staður og stund 82
Reykjavíkurbréf 44 Bíó 82/85
Umræðan 46/59 Víkverji 84
Bréf 60 Velvakandi 84
Auðlesið 62 Stjörnuspá 85
Hugvekja 63 Dagskrá 86
* * *
Innlent

Stjórnendur verslana eru farnir
að huga að því að ráða starfsmenn
frá útlöndum og hýsa þá líkt og
byggingariðnaðurinn hefur verið að
gera. Hildur Björgvinsdóttir, starfs-
mannastjóri Hagkaupa, staðfestir að
fyrirtækið búi sig undir að flytja inn
erlent starfsfólk. Þá hafa verslanir
brugðið á það ráð að auglýsa hér á
landi á fleiri tungumálum en ís-
lensku, t.d. pólsku og ensku, en það
er ekki sagt hafa skilað tilætluðum
árangri. » 88

Aðgerðir ríkisstjórnarinnar til
að lækka matvælaverð hafa þau
áhrif að tekjur meðalkúabús lækka
um ca 300 þúsund krónur á næsta
ári, að sögn formanns Landssam-
bands kúabænda. Bendir hann á að
kúabændur séu margir skuldsettir
vegna framkvæmda undanfarin ár
við endurnýjun fjósa og búnaðar og
þoli því illa tekjuskerðingu. » 6

Víða verður hart barist um sæti
á listum stjórnmálaflokkanna fyrir
komandi þingkosningar. Baráttan er
þó mishörð eftir kjördæmum og
flokkum. Ellefu þingmenn sem voru
í framboði síðast verða það ekki nú
og skapast þannig aukið svigrúm
fyrir þá sem vonast eftir þingsæti.
Útlit er fyrir harðasta baráttu í próf-
kjörum Sjálfstæðisflokks og Sam-
fylkingar, t.d. í Reykjavík og í Suð-
vesturkjördæmi. » 10

Það hefur ekki góð áhrif á sam-
félag eins og Grímsey þegar stór
hluti kvótans er seldur úr bæj-
arfélaginu, að því er Garðar Ólason
útgerðarmaður segir. Fyrir rúmri
viku var gengið frá sölu á tveimur
bátum og 1.160 tonnum af þorski úr
eynni, sem eru rúm 40% af aflaheim-
ildum í Grímsey. » 28
Erlent

Geislavirkni hefur mælst í sýnum
sem Bandaríkjamenn tóku úr and-
rúmsloftinu yfir Norður-Kóreu og
bendir það til þess að Norður-
Kóreumenn hafi sprengt kjarnorku-
sprengju neðanjarðar í tilrauna-
skyni eins og þeir hafa haldið fram.
Við mælingar í tveimur grannríkjum
Norður-Kóreu, Japan og Suður-
Kóreu, hefur hins vegar ekki greinst
óvenjuleg geislavirkni, að sögn þar-
lendra yfirvalda. » 1

Maria Borelius, viðskiptaráð-
herra Svíþjóðar, sagði af sér í gær,
aðeins viku eftir að hún tók við emb-
ættinu. Fast hafði verið lagt að
Borelius að láta af embætti vegna
deilna um fjármál hennar og spurn-
inga sem hafa vaknað um skattamál
hennar. » 1
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
kynningarblaðið Blindrasýn.
ABC-kort
Þú sækir um ABC-kortið
hjá Netbankanum á www.nb.is
Hjálpaðu bágstöddum börnum og njóttu afsláttar í leiðinni
Kaffitár hefur bæst í hóp öflugra samstarfsaðila ABC-kortsins og
styrktaraðila ABC-barnahjálpar. Með kortinu færðu 10% afslátt
á öllum kaffihúsum Kaffitárs og 1% af upphæðinni rennur beint
til ABC-barnahjálpar.
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
REYKJAVÍKURBORG hyggst
ekki beita þvingunum eða skattlagn-
ingu til að takmarka nagladekkja-
notkun í borginni, heldur beita já-
kvæðum áróðri í því skyni.
Að sögn Gísla Marteins Baldurs-
sonar, borgarfulltrúa og formanns
umhverfissviðs Reykjavíkurborgar,
á að vekja bíleigendur til umhugs-
unar um áhrif nagladekkjanotkunar
svo draga megi úr svifryksmengun í
borginni. „Nagladekkin spæna upp
göturnar og valda hinni gulu slikju
sem liggur yfir borginni í fallegum
janúarvetrarstillum,“ segir hann.
Fjallað var um málið á fundi um-
hverfissviðs nýlega.
Að sögn Gísla Marteins hefur
borgin beitt mótvægisaðgerðum
gegn svifryksmenguninni með götu-
hreinsun en auk þess verður gripið
til þess í vetur að úða þar til gerðum
bindiefnum á göturnar. Það hefur
gefist vel í Svíþjóð að sögn Gísla
Marteins.
Borgin dregur úr naglanotkun
„Þessar aðgerðir draga vonandi
eitthvað úr svifryksmengun en koma
ekki í veg fyrir hana. Besta leiðin er
að minnka nagladekkjanotkunina,“
segir Gísli Marteinn. „Bílar á vegum
borgarinnar verða minna á nöglum,
þó svo að einhverjir þeirra verði af
illri nauðsyn að vera áfram á nöglum,
eins og ruslabílar sem fara af stað á
morgnana áður en götur eru skafnar
og saltaðar.
Markmiðið er að draga úr nagla-
dekkjanotkun með jákvæðum áróðri
og upplýsingum til fólks um að
nagladekk séu ekki alltaf nauðsyn-
leg. Þau eru miklir óvinir gatnanna
sem kosta borgarbúa bæði mengun
og peninga.“
Engar þvinganir boðað-
ar gegn nagladekkjum
Mótvægisaðgerðir munu felast í úðun bindiefnis á göturnar
Í HNOTSKURN
»Á síðasta ári fór svif-ryksmengun 21 sinni yfir
heilsuverndarmörk.
» Í Reykjavík eru 50–60%svifryks uppspænt malbik,
10–15% eru sót og afgang-
urinn er af náttúrulegum völd-
um.
»Talið er að svifryk getihaft áhrif á sjúkdóma eins
og langvinna lungnateppu,
astma, lungnakrabbamein og
hjarta- og æðasjúkdóma.
ÞAÐ eru ótal hlutir sem fylgja haustinu; skólarnir
byrja, jólin nálgast, náttúran kastar af sér sumar-
hamnum og býr sig undir vetrarskrúðann.
En þetta er skemmtilegur tími til að njóta útivistar.
Litirnir á laufblöðum trjánna eru óviðjafnanlegir og
veður eru oft á tíðum stillt, svo að yfirleitt gefst tilefni
til að spóka sig utandyra. Haustið byrjaði með nokkuð
kröftugum rigningum en þó hlýindum, síðan tók við
rólegt veður í byrjun október, en eitthvað hafa nú
veðurguðirnir skipt skapi, í það minnsta miðað við veð-
urspá helgarinnar. Spurningin er hvort þeir róist þeg-
ar líður á vikuna.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Lífið skiptir um lit
HÆSTIRÉTTUR felldi á föstudag
úr gildi úrskurð Héraðsdóms
Reykjavíkur um gæsluvarðhalds-
úrskurð yfir manni, sem grunaður
er um að hafa skipulagt fíkniefna-
innflutning, vegna seinagangs lög-
reglu.
Maðurinn er grunaður um aðild
að fíkniefnasmygli sem upp komst
á Keflavíkurflugvelli 9. ágúst sl.,
þegar tveir menn voru stöðvaðir
með mikið magn fíkniefna með-
ferðis. Hann hefur setið í gæslu-
varðhaldi vegna málsins frá 15.
ágúst, eða í tæplega tvo mánuði,
fyrst á grundvelli rannsóknarhags-
muna, en síðar á grundvelli al-
mannahagsmuna.
Í dómi Hæstaréttar kemur fram
að rannsókn málsins hafi gengið
greiðlega í fyrstu, og hafi verið á
lokastigi í ágústlok. Engin ný
gögn hafi hins vegar bæst við frá
því Hæstiréttur staðfesti gæslu-
varðhaldsúrskurð yfir manninum
þann 1. september. Eðli málsins
samkvæmt hvíli rík skylda á
ákæruvaldinu að hraða málsmeð-
ferð eftir föngum þegar sá sem
rannsókn beinist að sitji í gæslu-
varðhaldi.
„Verður að telja að unnt hefði
verið að senda málið til ríkissak-
sóknara og taka ákvörðun um
ákæru á þeim tíma sem ákveðinn
var með dómi Hæstaréttar 1. sept-
ember 2006. Ekki hafa komið fram
viðhlítandi skýringar á því hvers
vegna það gekk ekki eftir,“ segir í
dómi Hæstaréttar.
Sleppt úr haldi
vegna seinagangs
JÓN G. Snædal læknir var í gær
kjörinn forseti Alþjóðafélags
lækna, World Medical Association
(WMA), starfs-
árið 2007–2008,
á aðalfundi
WMA í Pilanes-
berg í Suður-
Afríku. WMA
var stofnað eftir
síðari heims-
styrjöld til að
styrkja siðfræði-
legan grundvöll
lækna um víða
veröld og hindra þátttöku þeirra í
mannréttindabrotum og annarri
mannlegri niðurlægingu og of-
beldi. Jón er klínískur dósent og
starfar á öldrunarsviði, LSH.
Jón G. Snædal
Kjörinn for-
seti Alþjóða-
félags lækna