Náttúrufræðingurinn - 1938, Blaðsíða 19

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 63
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
ir í jarðholum, en á nóttunni er hann á kreiki til þess að leita
sér fæðu, en hún er mest megnis skordýralirfur og ormar. Þar
sem kívinn lifir nú, hafa fundist leyfar af aldauða strútfugls-
tegund, einhverjum þeim stærsta fugli, sem nokkurn tíma hefir
verið uppi. Það var móafuglinn og mun hann hafa verið um
f jórir metrar á hæð, eða á þriðju mannhæð. Annars eru tvær aðr-
ar ættkvíslir af strútfuglum í Ástralíu, nefnilega emúamir, sem
einkum lifa á opnu landi, til dæmis á sandsléttum, og kasúar-
amir, sem aðallega halda sig í skógum. Annars eru strútfuglar
einungis þekktir frá Suður-Ameríku og Afríku.
Áður á tímum hafa strútfuglarnir verið miklu útbreiddari,
eftir leyfum að dæma, þá hafa til dæmis lifað fimm metra háir
strútfuglar á Madagaskar, strútfuglar hafa þá lifað í Asíu og
víðar. Sennilega hafa strútfuglarnir orðið til snemma á Nýju
öldinni í Afríku. Þaðan hafa þeir síðan dreifst um alla Afríku
og mikinn hluta Asíu, og ef til vill víðar. Nokkrir þeirra hafa
líklega farið eftir landbrú frá Afríku til Ameríku og orðið að
ættkvísl þeirri, sem nú byggir Ameríku, aðrir hafa haldið eftir
eyjaklasa frá Indlandi til Ástralíu, en annars hefir stofninn dá-
ið út, að Afríkustrútfuglinum undanskyldum.
í Ástralíu er talsvert af skriðdýrum, bæði eðlum, slöngum,
krókódílum og skjaldbökum, alveg eins og víðast hvar annars
staðar. Á klettaeyjum við Nýja Sjáland lifir enn í dag stórmerki-
leg skriðdýrategund, sem ekki getur talist til neins af hinum
fjórum flokkum skriðdýranna, allir ættingjar hennar eru fyrir
löngu útdauðir, þessi eina tegund virðist standa vörð yfir minn-
ingu hinna liðnu. Talsvert er einnig af froskdýrum í álfunni, en
einkennilegt er það, að þar vantar með öllu salamöndrur. Um
fiskana er fátt merkilegt að segja, annað en það, að í ánum
Burnett og Mary á meginlandinu lifir lungnafiskur, sem nefnist
Ceratodus. Af lungnafiskum eru nú ekki til nema þrjár tegundir
í heiminum, og er ein í Afríku, og önnur í Ameríku, þeirra skal
verða minnst seinna. Ættkvísl sú, sem nú á heima í þessum
tveimur ám Ástralíu, hefir fyr á tímum haft miklu víðáttumeiri
heimkynni, eins og jarðleyfar sýna, hún hefir þá verið dreifð svo
að segja um allan heiminn.
Það, sem einkum er einkennilegt við dýralífið í Ástralíu, eða
Nýja ríkinu, eins og ég hef kallað það, er þetta: Þar eru nefdýr,
en hvergi annars staðar. Þar eru pokadýr, en hvergi annars stað-
ar nema í Suður-Ameríku. Þar vantar nærri því öll æðri spendýr,