Samvinnan - 01.06.1927, Qupperneq 21

SAMVINNAN
99
kaupfélögin geti aldrei eignast neitt, sé í meira lagi röng.
Fyrir utan allan endurborgaðan tekjuafgang félaganna,
fyrir utan alla sjóði einstakra félaga, þá á heildsala
dönsku kaupfélaganna liðugar 33 miljónir króna í sjóði.
En alt það er sparnaður kaupfélaganna við að komast ut-
an umskifti við heildsalana.
Höf. ritlingsins segir að stefna kaupfélaganna sé að
útrýma öllum kaupmönnum. Hr. Voigt segir, að þetta sé
barnaleg ásökun. Að vísu séu kaupfélögin alt af að eflast
og styrkjast í öllum mentalöndum. En hinsvegar viti eng-
inn hvaða verslunarform ófæddar kynslóðir muni telja
sér hentast.
Alveg eins og í pésa B. Kr. er höfuðárásinni í Dan-
mörku beint móti danska Sambandinu (Fællesforeningen).
Höf. segir að vísu að engar sannanir séu fyrir hendi um
að danska sambandið sé á hausnum. En allur sé varinn
góður. Síðan bætir höf. pésans við þessari viðvörun.
„En það er líka venjulega ómögulegt, að uppgötva
hversvegna rottumar yfirgefa skipin. Það er náttúru-
hvötin ein, sem vísar þeim leiðina".
Síðasti þáttur pésans er um mun á samvinnufram-
leiðslufélögum (sláturfélögum, rjómabúum) og kaupfé-
lögum. Höf. telur hin fymefndu félög góð. Þau flytji pen-
inga í sjóð félagsmanna. Aftur á móti séu kaupfélögin
vond. Þau flytji peninga ú r s j ó ð u m félagsmanna.
Ekki bæta kaupmennirnir einu orði við um það, að versl-
un við kaupmenn og öll innkaup yfirleitt létti á sjóðum
manna. Heldur ekki um tekjuafgang í kaupfélögunum, í
samanburði við kaupmannaverslun.
Hér er sagt frá þessum ómerkilega ritlingi, og and-
svari hr. Voigt, til að láta íslenska samvinnumenn sjá,
að alstaðar er háð hin sama barátta um verslunararðinn.
Kaupmenn í öllum löndum berjast af alefli móti kaupfé-
lögunum, og að jafnaði með samskonar vopnum. Pési
danskra kaupmanna er að vísu varla jafn óvirðulegur eins
og hið nafnkunna níðrit B. Kr. um Sambandið og kaup-
félögin, en röksemdirnar eru í sjálfu sér álíka bágbornar.
7*