Samvinnan - 01.06.1927, Síða 41

Samvinnan - 01.06.1927, Síða 41
SAMVINNAN 119 skránni, að þingræði skuli vera í landinu. Þetta er óvana- legt og kemur til af því, að stjórnarskráin er ávöxtur stjórnarbyltingar og í landinu voru til öflugir flokkar, sem héldu trygð við keisarastjómina gömlu. Það átti að tryggja þingræðið, með því að lögfesta það í stjómar- skránni. Á undan stj órnarbyltingunni 1918, var að vísu þing til á Þýskalandi, og það hafði fjárveitingarvaldið. En neðri deildin, sem kosin var með almennum kosningarétti, var í rauninni leikfang í höndum stjómar og efri deild- ar, og það því fremur, sem mikill hluti þjóðarinnar var íhaldssamur, og hræddur við þingstjómina og afleiðing- ar hennar. Stjórnarskrá þýska keisaradæmisins var gefin 16. apríl 1871. Bismarck var aðalhöfundur hennar, og mark hans var að tryggja hið nýja ríki gegn öllum óvinum. Þó að stjórnarskráin sé að vísu samin eftir franskri og enskri fyrirmynd, þá er hún þó mótuð af skoðunum Bismarcks. Undir þessari stjórnarskrá tók Þýskaland meiri fram- förum en dæmi eru til áður, og þar sem hún þó er að mestu eins manns verk, er hún kannske merkilegri en flestar aðrar stjórnarskrár. Höfuðatriði stjórnarskrárinnar eru þessi. Þýskaland skyldi vera einskonar bandaríki, undir stjórn keisarans. Hvert hinna fornu ríkja átti að hafa víðtæka sjálfstjóm, en helstu mál, svo sem utanríkismál, her og floti, tollmál, póstmál, símar og að sumu leyti réttarfar, mynt, mál og vog og rekstur járnbrauta skyldu vera sameiginleg mál fyrir alt ríkið. Sérhvert ríki hafði rétt til að semja sína stjórnarskrá og ráðstafa sérmálum, eins og því þóknaðist. Æðsti embættismaður ríkisins var konungur Prússlands. Hann fékk keisaranafn og hann átti að skipa „sambands- kanslara“, einskonar forsætisráðherra, sem bar ábyrgð á stj órnarstörfunum, en aðeins siðferðislega ábyrgð, því ekki var hægt að kæra hann fyrir embættisafglöp. Fram- kvæmdarvaldið var í hans höndum, og hann valdi ráð- herrana, en valdsvið þeirra var öðmvísi en á Englandi
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Samvinnan

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.