Andvari - 01.01.1977, Page 49

andvabi
EGILL GR. TIIORARENSEN
47
Kaup þessi voru í upphafi mest hugsuS til að hefja útgerS í atvinnubóta-
slcyni, hef ég einhvers staðar lesiS, en tel mjög hæpiS. Aftur á móti mun
hafa vakaS fyrir Agli aS bæta svo lendingarskilyrSi, aS þar yrSi brátt
hægt aS skipa upp flestum vörum Sunnlendinga, þaS er aS segja aS
byggja hafskipahöfn. ÁriS 1935 lét Egill kaupfélagiS hefja útgerS í Þor-
lákshöfn.
Olafur bóndi Þorláksson á Hrauni í Ölfusi er einn af örfáum Islend-
ingum, kannski sá eini, sem vitni varS aS því, þegar Egill kom fyrsta sinni
út í Þorlákshöfn til þess aS ræSa viS eina formann staSarins um væntan-
leg kaup K.Á. á jörSinni, umsvif og atvinnurekstur þar. Ólafur segir frá
þessu í minningargrein, sem hann skrifaSi um Egil látinn:
„ÞaS mun hafa veriS síSari hluta vetrar 1933, aS ég var viS sjóróSra
á vertíS í Þorlákshöfn, þá tvítugur unglingur. StaSurinn var þá kominn
í slíka niSurníSslu, aS aSeins einn bátur (opin trilla) reri þarna frá verstöS-
mni, þrátt fyrir þaS aS þarna rétt upp viS landsteina var sjórinn svo mor-
andi af fiski, aS einn daginn fengum viS til dæmis á fjórSa þúsund fiska,
þrátt fyrir þær aSstæSur sem þá voru fyrir hendi. Og þeir sem viS þetta
unnu voru aSeins menn úr nágrenninu. Slík var nú trúin orSin á fram-
tíð staðarins.
ÞaS var snemma morguns einn dag áður en farið var á sjó, aS inn
i verbúðina vatt sér maður einn gustmikill og mikilúðlegur, og af honum
sindraði orka og fjör. Hér var þá kominn forstjóri hins unga kaupfélags,
sem nýhúiS var aS stofna í héraðinu. MaSur þessi tók sér sæti á rúmi for-
nianns og fékk sér hressilega í nefið. Síðan tóku þeir tal saman, og fór ég
^e§§ja við eyra. Egill sagðist nú vera kominn í þeim erindagjörSum að
skoða Þorlákshöfn, því að hann hefði hugsað sér að láta kaupfélagið kaupa
jörðina. SíSan tók hann að lý sa á sinn alkunna hátt öllum þeim mögu-
Eikum sem þarna væru fyrir hendi og verkefnum sem biðu þess að verða
leyst. Og ég, unglingurinn, hlustaði þarna sem bergnuminn og fannst
senr ég hlýða á ævintýri „Þúsund og einnar nætur.“
Og kaupfélagsstjórinn var ekki að tvínóna við hlutina fremur en endra-
nasr. Strax um sumariS var hafizt handa um lendingarbætur og síðan út-
§erð. Fyrst i smáum stíl, en síðan vaxandi. Þannig hefur þróunin haldið
áfram, að vísu með nokkru hléi á stríðsárunum (þá dró ,,Bretavinnan“ til
Sln allt fáanlegt vinnuafl). En að lokinni styrjöldinni komst nýr og auk-