Andvari - 01.01.1986, Side 42

40
GUNNAR G. SCHRAM
ANDVARI
seinna og hafa síðari ríkisstjórnir ekki endurflutt frumvarp um þetta
efni.
Hefur hér einungis verið drepið á nokkur þau helstu mál sem
Gunnar beitti sér fyrir á þeim tíma sem hann fór með embætti iðn-
aðar- og félagsmálaráðherra.
14
í ársbyrjun 1980 var mynduð ríkisstjórn undir forsæti Gunnars
Thoroddsen sem sat við völd fram yfir kosningar vorið 1983. Með
myndun þessa ráðuneytis setti Gunnar lokapunktinn aftan við hálfr-
ar aldar þátttöku sína í þjóðmálum. Tvisvar áður hafði hann átt að-
ild að ríkisstjórnum en að þessu sinni sat hann sjálfur við stjórnvöl-
inn.
Stjórnarmyndun þessi átti sér alllangan og sögulegan aðdraganda
í lok tveggja mánaða stjórnarkreppu sem horfur voru á að leitt gæti
til utanþingsstjórnar, hinnar fyrstu frá stofnun lýðveldisins. Um
myndun hinnar nýju stjórnar risu harðvítugar deilur sem fyrst og
fremst stöfuðu af því að Sjálfstæðisflokkurinn klofnaði í afstöðu
sinni til ríkisstjórnarinnar. Minnihluti þingflokks hans veitti ríkis-
stjórninni stuðning sinn, en forysta hans og meirihluti var henni
andvígur. Skal nú í nokkrum orðum rakinn aðdragandi þessarar
sögulegu stjórnarmyndunar.
Að loknum kosningum vorið 1978 myndaði Ólafur Jóhannesson
formaður Framsóknarflokksins aðra ríkisstjórn sína, með Alþýðu-
flokki og Alþýðubandalagi. Rúmu ári síðar 12. október 1979, baðst
hann lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt þar sem Alþýðuflokkurinn
hafði hætt stuðningi við stjórnina og krafist þingrofs og kosninga
fyrir áramót. Mynduð var minnihlutastjórn Alþýðuflokksins sem
sitja skyldi fram yfir kosningar þar til ný ríkisstjórn yrði mynduð.
Eftir kosningarnar 2. desember 1979 sagði minnihlutastjórn Al-
þýðuflokksins af sér og forseti íslands fól þann 5. desember Stein-
grími Hermannssyni formanni Framsóknarflokksins að mynda
meirihlutastjórn, en sá flokkur var sigurvegari kosninganna. Ekki
reyndist grundvöllur fyrir myndun nýrrar vinstri stjórnar og skilaði