Andvari - 01.01.1957, Síða 75

ANDVARl
Brot úr verzlunarsögu
71
fastri verzlun. Voru þar fremstir í flokki Jón ritstj. Guðmunds-
son og Kristinn Magnússon í Engey. Var ráðið í marzmánuði
1873 að „bteyta því eldra fyrirkomulaginu og snúa því upp í
hlutafélag“, og kjörin nefnd til þess að semja frv. til laga fyrir
félagið. I þeirri nefnd áttu sæti Jón Guðmundsson, Kristinn
Magnússon og Magnús Jónsson. Þetta frv. var svo samþykkt í
einu hljóði á fundi 9. apríl. Hinn 13. maí var almennur fundur
haldinn í félaginu að fundarboði Magnúsar Jónssonar og skorað
á félagsmenn að mæta, „þar sem til stendur, eins og þeim er
kunnugt, að ræða þar á fundinum og koma sér niður á öðru
fyrirkomulagi félagsins til frambúðar". A þessum fundi var kosin
bráðabirgðastjórn, þeir Jón Guðmundsson, Kristinn Magnússon
og Olafur Guðmundsson, hinn síðasttaldi í stað Magnúsar Jóns-
sonar, er vildi ekki taka við kosningu. Af því, sem nú var ritað,
er ljóst, að klofningur var kominn í félagið áður en fundurinn
13. maí var haldinn og hefir Magnús Jónsson og aðrir, sem hon-
um fylgdu, ekki viljað sætta sig við þær nýju breytingar á fyrir-
komulagi félagsins, sem fundurinn samþykkti. Varð svo niður-
staðan sú, að pöntunarfélag Seltirninga hélt áfram eins og áður
undir stjórn Magnúsar, en upp úr umbrotum þessum spratt nýtt
félag, Verzlunarfélagið í Reykjavík og á Seltjarnarnesi, undir
forustu Jóns Guðmundssonar. Félagið var hlutafélag, þannig að
hver maður lagði fram 25 rd. í vörum eða peningum. Voru
þetta nefndir veltuhlutir og af því dró verzlunarhús félagsins í
Reykjavík nafn síðar, var kallað Veltan og af því er enn kallað
Veltusund í Reykjavík.
Meðan þessu fór fram, héldu Sunnlendingar áfram að ráða
ráðum sínum um stofnun verzlunarsamtaka. A sýslufundi Rang-
æinga að Stórólfshvoli, 16. maí 1873, var málinu svo langt
komið, að safnað var rúmum 3500 rd. í hlutaloforðum. Var þar
kosin 5 manna nefnd til framkvæmda í málinu, þeir Sighvatur
Arnason, síra Gísli Isleifsson, síra Hannes Stephensen, síra
Skúli Gíslason og Erlendur Eyjólfsson. Var ætlunin að hafa sam-
vinnu við Árnesinga. Hinn 21. maí áttu Árnesingar fund að