Andvari - 01.01.1957, Qupperneq 87

andvari
Þáttur urn skipsströnd í Skaftafellssýslu
83
reynt að gera sér skipreika að óleyfilegri féþúfu. En við lítið
hefir það oftast haft að styðjast, og alls eigi átt sér stað, það
menn til viti, þar sem embættisgát hefir verið í fullu lagi og
siðferðisþroski almennings með felldu, svo sem allajafna hefir
verið í hinum meiri háttar strandstöðvum hér á landi.
Það mun vera alkunna, að í Skaftafellssýslu hafa skipsströnd
verið tíðari — og það svo af ber — en á nokkru öðru svæði þessa
lands. Má það og kalla að vonum, er htið er tii þess, hversu til
hagar þar um aðstöðu alla til lands og sjávar. Það mætti ætla,
að ég ætti að vera þessum hnútum í heild allkunnugur, borinn
og barnfæddur á þessum slóðum, með vitneskju frá fyrri öldinni
og ekki sízt þeirri yfirstandandi, lögreglustjóri og þar með yfir-
maður allra strandmála í sýslunni um nærfellt þrjá áratugi. Á
þessu embættistímabili urðu samtals 60 skipsströnd í lögsagnar-
umdæminu (báðum Skaftafellssýslum) eða til jafnaðar 2 á ári,
en stundum að vísu fleiri á ýmsum árunum og færri á öðrum.
Þegar um sérstaka strandstaði er að ræða, þá urðu þau langflest
í Meðallandinu, sveit þeirri milli Sanda (þ. e. Skeiðarársands og
Mýrdalssands), er liggur einna mest við sjó fram. Sjávarströndin
or flöt og grynningar út frá, og myndar strandlínan bugðu, en
allt tómur sandur, engin sker eða klettar; brim stundum með
miklum ofsa, enda liggur landið þar og yfirleitt í Skaftafells-
sýslum, eins og um Suðurland, fyrir opnu Atlantshafi. Brimið
er því í raun réttri tíðast eini þröskuldurinn fyrir því, að allt
geti farið vel, þótt skip strandi. Fyrir því var það ein af mínum
fyrstu ráðstöfunum í strandmálum að beina þeirri áskorun til
aðila þeirra erlendis, er gerðu út í Norðurhöf, að skipreika menn
gættu þess sérstaklega að henda sér ekki úr skipi, þótt lenti upp
að sandi, því að í brimgarðinum var voðinn vís, heldur halda
sér sem lengst við skip, rá og reiða, ef með þyrfti, því að brátt
kæmi að því, að allt morraði upp í sandinn, fjöruna, svo að á
oðru dægri, ef ekki fyrr, mætti að líkum klakklaust komast á