Andvari - 01.01.1957, Side 92

88
Gísli Sveinsson
ANDVARI
1 þýzkur, 1 belgískur, 1 danskur varðbátur og 1 norskt selveiði-
skip. Hata ströndin þannig skipzt á þær þjóðir, er áður hafa
allar komið hér við sögu, auk franskra, færeyskra og jafnvel ís-
lenzkra skipsstranda. —
Lengi hefir mátt sjá röð af skipsflökum með sjávarströndinni
iyrir Skaftafellssýslum. Eru það járnskipin, sem lítt hafa þótt við-
ráðanleg til niðurrifs, en það voru aftur á móti trjáskipin, meðan
ekki týndust algert, enda töldu menn fyrr, að í þeim einum
væri nokkur slægur. Frönsku duggurnar voru þó „vinsælastar",
ef svo mætti að orði komast, og bar til þess fleira en eitt, sem
hér þarf ekki að greina. Má þó nefna, að kjörviður fékkst oft
úr þeim skipum, jafnvel rauðaviður (mahóní), er menn notuðu
eftir þörfum þar um sveitir til ýmissa smíða og húsaþarfa, og
hefir sumsstaðar mátt sjá þess menjar fram að síðari tímum. —
Síðustu áratugina hefir eins og kunnugt er viðhorfið í þessu til-
liti breytzt á þann veg, að tilraunir eru jafnharðan gerðar til þess
að hjarga strönduðum skipum á sæinn aftur, með nútímatækjum
og ekkert til sparað, því að um mikið verðmæti er hér oftast
að tefla, enda telst nú sreiðfært orðið um alla tilflutninga verk-
færa á landi og skipa-aðstoð á sjónum. Og þó gengur þetta mis-
jafnlega, sem eigi er lurða, því að Ægir er keipóttur og veðra-
hamur óstöðugur, þar sem mætast sjór og land. Skaftfellingar
sjálfir og hugvitsmenn þeirra, eins og fyrst Bjarni í Hólmi Run-
ólfsson og síðan fleiri, hafa frá byrjun staðið framarlega í þess-
um tilraunum.
Fólk, sem ekki kemur nærri slíkum skipsströndum sem hér
hclir verið lýst, né hefir haft neitt saman við strandmenn að
sælda, furðar sig oft á því, hvernig alþýðufólk, er engrar sér-
stakrar menntunar eða lærdóms hefir notið, getur umgengizt
þessa framandi gesti, svo að vel sé, þótt ekki hafi kunnað stakt
orð í erlendum tungum, og þegar hinir aðkomnu ekki heldur
skilja neitt í málfari landsmanna. En slíkir erfiðleikar sigrast að
því er virðist ávallt og allsstaðar eins og af sjálfum sér, þannig að
fólkið kemst upp á að „gera sig skiljanlegt" með ýmsum töktum,