Vaka - 01.05.1929, Blaðsíða 96

90
SIGURBUR RÓRÐARSON:
[ VAKA-]
þessu niðurlagsatriði. Sjúlfsagt yrði hver Islendingur
að heimta, að þjóð hans vœri álitin sérstakt þjóðfélag,
en engi menntaður maður neitaði því nú, og eins hefði
stjórnin, einkum á seinni árum, margoft viðurkennt
það. Að vér enn stundum gætum séð, að ómenntaðir
danskir kaupmenn og sjómenn — „sjóarar" — sýndu
þjóðerni voru vanvirðu, ættum vér eigi að taka tillit
til, og oss væri hægt sjálfum að kenna slíkum mönnum
góða siðu, með því að hafna viðskiftum við þvílíka
menn. Þjóðerni voru væri í engu misboðið, þó að vér
héldurn þeim málum, er vér höfum nú sameiginleg við
Dani auk konungs. — Samkvæmt stjórnarskrám stjórn-
arinnar og alþingis frá 1867 eru þau: 1, konungsættin,
2, viðskifti við önnur lönd, 3, vörn gegn öðrum lönd-
um á landi og sjó, 4, peningasteðji, 5, höldsréttur
(réttindi innborinna manna), 6, póstgöngur milli Dan-
merkur og íslands, 7, ríkisráðið og 8, ríkisskuldir og
ríkiseignir, en um 8. málið verður nú varla talað eftir
að vér erum búnir að fá vorn eiginn landssjóð með
lögum 2. jan. 1871. — Menn gætu jafnvel sagt, að það
væri töluverður hagnaður fyrir ísland að hafa þessi
mál sameiginleg við Dani, því með eigin kröftum mund-
um vér eigi geta komið miklu eður nokkru til leiðar
í þessum efnum.
Aftur á móti voru þeir inenn, er höfðu fylgt nefnd-
inni, þessu atriði injög meðmæltir. Vér mundura, sögðu
þeir, eigi þurfa hjálpar Dana eður annara sambands-
þjóða með. Allur heimur væri nú svo siðaður, að eng-
inn mundi ráðast á vopnlausa þjóð; það fengist aldrei
full viðurkenning á því, að vér eruin sérstakt þjóðfé-
lag, ef vér hefðum samband við aðra þjóð um annað
en konung, og yrði eigi ákvörðun hérum tekin inn i
stjórnarskrá vora, fengjum vér eigi jafnrétti við Dani.
Það var einkum Jón alþingismaður frá Gautlöndum, er
hélt svörum uppi fyrir nefndina gegn Jóni riddara frá
Kaupmannahöfn og þeim mönnum, er fylgdu honum.