Vaka - 01.05.1929, Blaðsíða 34

Vaka - 01.05.1929, Blaðsíða 34
28 GUÐM. FINNBOGASON: [vaka] Vísindin eru engin uppbót fyrir dyggð; lijartað er eins nauðsyniegt til góðs lífs og höfuðið. Ef menn létu vitið ráða breytni sinni, það er að segja, ef þeir breyttu á þann hátt, sem líklegastur er til að ná þeim markmiðum, er þeir þrá af vísum vilja, þá væru gáfurnar nógar til að gera heiminn ná'ega að paradís. Yfirleitt er það svo, að það, sem einum er hag- kvæmt, þegar til lengdar lætur, það er öðrum hagkvæmt líka. En menn stjórnast af ástríðum, er villa þeim sýn; er þeir finna hvöt til að skaða aðra, telja þeir sér trú um, að það sé hagur fyrir sig að gera það. Þeir breyta því ekki á þann hátt, sem þeim í raun og veru er sjálf- um bezt, nema þeir láti stjórnast af göfugum hvötum, sem fá þá til að hirða ekki um eiginn hag. Þess vegna er hjartað jafn-mikils vert og höfuðið. ,,Hjartað“ kalla ég í þessu sambandi allar vingjarnlegar hvatir. Þar sem þær eru, hjálpa vísindin þeim til framkvæmda; þar sem þær vantar, gera vísindin menn einungis slægari djöfla. Það má telja almenna reglu, er sjaldan skeikar, að þegar menn skilja ekki rétt, hvað þeim er fyrir heztu, þá er sú breytnin, sem þeir telja viturlega, skaðlegri öðrum en sú, sem í raun og veru er viturleg. Þess eru óteljandi dæmi, að inenn hafa haft lánið ineð sér, af því að þeir, af siðgæðis ástæðum, gerðu eitthvað, sem þeir héldu, að væri sjálfum þeim í óhag. T. d. voru meðal hinna fyrstu kvekara margir smákaupmenn, er höfðu þá reglu að setja ekki liærra verð á vörur sínar en þeir mundu sjálfir vera fúsir að greiða fyrir þær, í stað þess að manga við hvern kaupanda, eins og al- mennt var siður. Þeir höfðu þessa reglu vegna þess, að þeir töldu það lygi að heimla meira en þetta. En hag- urinn var svo mikill fyrir viðskiltavinina, að allir komu í húðir kvekaranna og þeir urðu ríkir. (Ég hefi nú gleymt, hvar ég las þetta, en ef ég man rétt, var heimildin góð.) Sama aðferð hefði getað verið runnin
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136

x

Vaka

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vaka
https://timarit.is/publication/363

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.