Menntamál - 01.12.1955, Side 52

234
MENNTAMÁL
(debilitas mentis), G.V. 55 til 75. Um 16% eru tornæmir
(inferioritas intellektualis), G.V. 75 til 90.
Við örvitana er ekkert að gera annað en að senda þá
á hæli. Því fyrr sem foreldrum skilst, að barnið sé örviti,
og samþykkja hælisvist, því betra fyrir barnið sjálft og að-
standendur.
Með fávitana fer það mikið eftir skapgerðinni, hvað
gera skal. Stundum reynist heppilegast að vista fávitann
á hæli. Stundum getur hann tekið einhvern þátt í þjóðar-
búskapnum.
Fyrir hálfvita hefur Kaupmannahafnarbær sérstaka
skóla. Börnin koma þangað 7—11 ára gömul og dvelja þar
til 16 ára aldurs. Þau geta lært einföldustu námsgreinar:
lestur, skrift og svolítið í reikningi. Aðaláherzlan er
lögð á föndur bæði fyrir pilta og stúlkur. Þegar þau fara
úr skólanum, eru þau annaðhvort send á sveitaheimili
eða hæli og þá venjulega 15 saman. Þar eru þau til 22
ára aldurs. Þessi börn eru í skólanum og síðar meir í
lífinu undir umsjá sérstakrar nefndar, sem hefur eftirlit
með þeim það, sem eftir er ævinnar. Þegar þau fara
burt af þessum hælum, reynir nefndin að gera sér grein
fyrir því, hvaða störf henta þeim bezt, og hjálpa til að
útvega þeim atvinnu, oftast við landbúnað, saumaskap
eða einfalda verksmiðjuvinnu.
f Danmörku eru lög um ófrjóvgun, og ná þessi lög til
hálfvitanna. Var mér tjáð, að um helmingur þeirra væri
gerður ófrjór, en þessi tala hefur þó farið lækkandi á
síðast liðnum árum. Þetta er gert eftir 18 ára aldur og
með samþykki þeirra sjálfra. Ástæðan, sem fram er
færð fyrir aðgerðinni, er ekki sú, að hún sé gerð í kyn-
bótaskyni (eugenisk), heldur af mannúðarástæðum, þ. e.
a. s. til þess að forða hálfvitunum frá því að eignast af-
kvæmi, sem þeir ekki geti séð fyrir. Það er langt því frá,
að greindarstigið sé einrátt um aðgerðina. Ákvörðunin um
hana fer meir eftir skapgerð viðkomanda. Ef álitið er,