Menntamál - 01.08.1965, Blaðsíða 48

158
MENNTAMÁL
sízt á frásagnarþörlin, sem flestum eða öllum börnum er
ásköpuð, að fá byr undir báða vængi, þegar í skólann kem-
ur. Börnin verða að fá uppörvun og hvatningu til að segja
skólasystkinum sínum og kennurum frá því, sem þau liafa
séð, lifað og reynt. I>etta er mikilvægast fyrstu skólaárin,
og þessu á að halda vakandi allan skólatímann.
Þegar ofar kemur í barnaskólann, á að sjálfsögðu að æfa
talmálið á þeim grundvelli, sem lagður var fyrstu árin, en
tækifærin verða fleiri og fjölþættari með auknum þroska
og verkelnin stærri. 'I il viðbótar frásögnum kennarans og
upplestri koma lestrarbækurnar með margvíslegu efni, enn-
Iretnur meiri viðburðir daglegs lífs, kvikmyndir o. II. Nú
eru börnin hvött til ]>ess fremur en áður að orða hugsan-
ir sínar í samhengi.
Þegar börnin hafa lesið eitthvað, sem jteim fellur vel í
geð, annaðhvort af eigin hvötum heima eða samkvæmt
ábendingum kennarans, eiga þau að fá tækifæri og hvatn-
ingu til að kynna skólasystkinunum jrað annaðhvort með
upplestri eða endursögn. í fyrstu verða verkefnin að vera
lítil og létt, t. d. örstuttar frásagnir í lausu máli eða smá-
kvæði, en síðar meir koma til greina smásögur eða veiga-
meiri frásagnir, sem börnin gera útdrátt úr. Við jjað æfast
þau í að greina aðalatriði frá aukaatriðum. Einnig ættu
börnin öðru hverju að fá tækifæri til að lesa upp ritgerðir
um sjállvalið efni í áheyrn bekkjarins. Þegar hér er komið
sögu, ættu flestir nemendurnir að hafa vani/.t því að hafa
skólasystkinin að áheyrendum. Þó mun sífelld nauðsyn að
örva hina hlédrægari meðal jjeirra, og þess verður vitaskuld
að gæta að stilla kröfum í hóf. Mestu máli skiptir, að börn-
in venjist á að koma fram með óþvinguðum og eðlilegum
hætti og gera öðrum það ljóst, er jieim býr í huga, í skýru
máli og góðu.
Talæfingar í Ieikformi eru mjög æskilegar, enda víða
mikið notaðar í skólum erlendis. Með þeim hætti er oft
auðvelt að fá hina hlédrægari til samstarfs og skapa sam-