Skírnir - 01.04.1920, Side 75

Skírnir]
Ritfregnir.
153
svo muni vera um suma. En tilgátur eru eins konar leitarljós
eða Ijósvörpur visindanna og verða aS iokum metnar eftir því, hve
margt nýtt þær leiSa í Ijós. Og hvort sem menn fallast á grund-
völl höf. og niðurstöSur lians eSa ekki, þá berst hann svo fimlega
tyrir þeirri skoSun sinni, aS »trú og forn speki eigi upptök sín í
vitssambandi við verur lengra komnar að þekkingu en mennirnir
eru á jörðu hór«, og fær svo einkennilegt samræmi í margt það,
er engir hafa áður skoðað í sambaudi hvað viS anuað, að ýmislegt
verSur í öðru ljósi eftir en áður. Og hanu fer víða yfir: Líkam-
n'ngar á miðilfundum og sambandiS við »andatta«, miðlar og hof-
gyðjur, Kristur og postularnir, suðræn og norræn goðafræði, hugar-
heimur Platós og Plótíns, Sólarljóð og Swedenborg, Grundtvig og
Gabriel, guðspeki og goðatrú er honum alt jafnheimilt, sem drög
til nýrrar heimsfræði, eins og náttúrufræðilegar athuganir hvaðan-
®fa. Hefi eg að þessu sinni hvorki rúm nó tima til að rekja það
nanar, enda geta menti lesið bókina sjálfir. Og ávalt er þaS fjörg-
andi að lesa það, sem Dr. Helgi skrifar, því að hann er einn þeirra
^ágætu manna, sem ekki eru lestrækir á vegum hugsuuarinnar,
heldur leiða sjálfir sjálfa sig og þora jafnframt að kveða upp úr
nieð þaS, sem í brjóstinu býr. Og svo sem athuganir hans eru
jafnan frumlegar, svo er og orðbragð hans mergjað og persóuulegt,
°8 eigj hafa aðrir meiri metnað fyrir íslenzka tungu en hann. —
^Beittu stjörnu fyrir vagninn þinn«, segir Emerson einh verstaðar,
eg matt rétt. Það hefir Dr. Helgi Pjeturss gert, og því verður
^hr hans jafnan merkileg. G. F.
Eggjum-Stenens Indskrift med de ældre Runer, udg. for
norske historiske Kildeskriftfond ved Magnus Olsen. Chria 1919
(— aórprentun úr »Norges Indskrifter med de ældre Runer«, III).
Steinn þessi er vafalaust einna merkilegastur allra norrænna
r,>nasteina með eldri rúnum, en af þeim eru til nál. 200, er fund
lBt hafa í Noregi, Svíþjóð og Danmörk, þótt ekki hafi tekist að
ráða meira en 80—90 af þeim, er hafi málfiæðilegt gildi. Allir
eru þessir frum-norrænu rúnasteinar (með eldri rúnum) frá 3. til
hld eftir Krists burð, og eru á flesta þeirra rist örfá orð,
Nt,ll>dum aðeins eitt. Torvelt er að ráða rúnirnar á þessum stein-
Uni’ eiukum þeim, er fleiri orð hafa, þvf að greinarmerki eru
Dldnast sett. Eggjum-steinninn, er fanst 1917, og Magnus Olsen
fr^' 1 Kristjaníu hefir ráðið, hefir lengsta áletrun, og sýnir rit
a Um Eggjum-steininn, hve langt má komast í ráðningu dular-