Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 90

184
Heimskaulafærsla.
IÐUNN
þá tilgátu, að loftslagsbreytingarnar geti stafað af breyt-
ingum, sem verði á lögun jarðbrautar og halla jarð-
mönduls á jarðbrautarfletinum. Af þeim völdum hefir
talsvert meiri munur getað orðið á loftslagi á norður-
hveli jarðar og suðurhveli hennar, en nú er. En þó að
telja megi víst, að jöklar hafi af þessari orsök náð tals-
vert meiri útbreiðslu en nú, jafnvel í löndum fjarri heim-
skautunum, og eins aftur á móti að hlýnað hafi að mikl-
um mun í löndum, sem nú eru köld, er alveg óhugsan-
legt, að reglulega heitt loftslag hafi orðið í kuldabeltum
jarðar af þessum völdum. Tilgáta þessi gefur því alls
enga skýringu um jurtalíf það og dýralíf, sem verið hefir
í heimskautalöndunum. Auk þess er augljóst, að lofts-
lagsbreytingar hefðu átt, eftir þessari tilgátu, að fara í
sömu átt samtímis í öllum löndum, sem eru sama megin
við miðbaug jarðar. En það er gagnstætt því, sem verið
hefir, eins og þegar hefir verið skýrt frá. Af þessu er
bersýnilegt, að tilgáta þessi bendir heldur ekki á aðal-
orsök loftslagsbreytinga.
En suo er hitinn ekki einhlítur til að skapa þau lífs-
skilyrði, er dýr og jurtir, sem lifað hafa í heimskauta-
löndunum, virðast hafa átt við að búa, eins og flestar
tilgátur, er að loftlagsbreytingum lúta, gera ráð fyrir. I
viði trjáa, er vaxið hafa langt inni í kuldabeltum jarðar,
eru engir árhringar, né nokkuð, er sýni, að orðið hafi
árlega hlé á vexti þeirra, eins og vænta mætti að hinir
löngu, dimmu vetur hefðu haft í för með sér. Þvert á
móti virðast bæði jurtir og dýr, sem lifað hafa í sumum
löndum kuldabeltanna, bera þess vott, að el<ki að eins
yls, heldur og ljóss, hafi notið við alt árið. Ég get ekki
komið auga á aðra skýringu á þessu en heimskauta-
færslu, af því að ganga má fram hjá tilgátu A. Wege-
ners af ástæðum, sem búið er að nefna. Eti auk þess,
að heimskautafærsla er fullkomnasta skýringin, sem kom-
ið hefir fram um orsakir loftslagsbreytinga, skýrir hún
jafnframt samband loftslagsbreytinga og sjávarborðsbreyt-
inga, myndun fjallgarða og aðrar hræringar jarðskurns-
ins O. fl. (Meira).
Hákon J. fielgason„