Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Qupperneq 16
338
Dularfull fyrirbrigði í fornritum vorum.
IÐUNN
einu nafni eldraunir. Um þau þótfi svo mikils vert, að
þau voru tekin til greina í löggjöfinni! I Noregi tíðk-
aðist járnburður mikið á 11. og 12. öidinni. Menn báru
glóandi járn með berum höndum eða gengu á því ber-
um fótum, til þess að sanna sýknu sína eða til þess að
sanna það, að þeir færu með rétt mál að öðru leyti,
þegar vitnum varð ekki við komið. Eftir því sem stendur
í Goðrúnarkviðu III. í Sæmundareddu hefir líka verið
til önnur aðferð. Goðrún Gjúkadóttir er borin þeim
sökum af ambátt manns síns, að hún hafi átt vingott við
annan karlmann en manninn sinn. Hún sannar sakleysi
sitt með því að bregða hendinni ofan í sjóðandi vatn,
og taka upp gimsteina, sem liggja á ketilbotninum.
Höndin er heil eftir þetta, og með því er sýkna Goð-
rúnar sönnuð. Þá er ambáttin látin gera þetta sama, en
hönd hennar sviðnar, og af því þykir auðsætt, að hún
hafi farið með róg.
En eldraunirnar voru stundum með öðrum hætti.
Berserkirnir óðu logandi eld með berum fótum. Frá-
sagnirnar um berserkina eru í mínum augum mjög
merkilegar. Þeir komust í eitthvert það ástand, er nefnt
var berserksgangur, og meðal annars olli því, að þeir
urðu miklu sterkari, meðan þeir voru í því, en þeir áttu
að sér. Eftir á urðu þeir máttfarnir. Vér höfum nokkuð
samstæða frásögn, áreiðanlega, úr sálarrannsóknaritum
nútímans. Maður hét (eða heitir) Skilton, átti heima í
Jacksonville í Florida í Bandaríkjunum og var járn-
brautarlestarstjóri. Sjálfsagt hefir hann verið mjög sál-
rænr<, því að hann dreymdi merkilega drauma og varð
fyrir dularfullum áhrifum, sem stundum forðuðu honum
sjálfum og járnbrautarlest hans frá voða. Einu sinni er
hann að fást við það um miðjan dag, með mönnum
sínum, að ná hlutum út úr járnbrautarvagni til þess að