Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Side 47

iÐUNN
Upton Sinclair.
369
er fólgin í takmörkunum þeim, sem nemendum eru
settar í félagslegri hugsun. Það minnir á takmarkanir
kaþólskra skóla í trúarlegri hugsun og orsakar sams-
konar kýting í sálarlífi nemanda. Jafnvel tímarit eins og
The Nation og American Mercury, sem í Evrópu væru
kölluð heiðgul borgaramálgögn, eru talin svo róttæk í
Ameríku, að þau eru víðast hvar gerð upptæk í skól-
um, þar sem annars hafa verið gerðar tilraunir að
koma þeim inn. Orsökin er sú, að þessi blöð gera
stundum gys að hugsunarhætti verzlunarvaldsins, hinni
vestheimsku alheimsku.
Það er því sjaldgæf undantekning að finna í þessari
allsherjar-martröð mann, sem er upplýstur á mælikvarða
pranglausrar menningar, sneyddur hinni tryltu ágóða-
hyggju, en setur rækt mannkostanna á þá goðastalla,
þar sem alheimskinginn tilbiður budduna, bankabókina
og bílinn. En að leggja rækt við sálarlíf sitt er auðvitað
beinn fjandskapur við þjóðfélagsbyggingu verzlunarvalds-
ins, enda eru slíkir menn Iitnir illum augum, óðar en
þeir láta á sér bæra, og gegn þeim unnið hvaðanæfa,
— reynt að sjá fyrir því, að enginn staður sé til fyrir
þá. Gangi þeir hinsvegar fram fyrir skjöldu gegn grund-
vallaratriðum þjóðskipulagsins og krefjist þess, að ver-
öldinni sé stjórnað með mannviti í stað peninga, þá eru
þeir þegar flokkaðir með hættulegustu spellvirkjum mann
félagsins og barist gegn þeim ýmist með ruddalegum
vopnum eða klókindalegum vélabrögðum.
Hugsjónir verzlunarvaldsins hafa dregið stórborgasál-
ina niður í andstyggilegri villimensku en þekt er meðal
frumrænustu náttúruþjóða. Villimenn eru ekki í Mið-
Afríku og Grænlandi, heldur í New Vork og Chicago.