Kirkjuritið - 01.10.1972, Síða 22

reglulegri hrynjandi, heldur með ein-
földum hœtti, þá œtti að vera ein-
falt lag við hann til safnaðarsöngs.
— Safnaðarsöngslög kalla ég þau
lög, sem hœf eru til söngs fyrir söfn-
uði, en ekki aðeins kirkjukóra. —
En nú hafa verið teknir nokkrir ,,sálm-
ar" í bókina, sem eru ekki sálmar,
heldur andleg Ijóð eða annars konar
textar. Þar eiga s j a I d a n við lög
til almenns söngs. Mér sýnist reynd-
ar, að slík Ijóð eða texta hefði mátt
hafa í sérkafla.
Ég geri ráð fyrir, að hinn nýi við-
bœtir verði skiptur í A og B hluta.
í A-hluta yrðu þá safnaðarsöngslög,
í B-hluta lög, sem sérstaklega eða
fremur vœru œtluð til kórsöngs, líkt
og er í Kóralbókinni frá 1936, sem
er stórmerkileg bók. Hún og nýi við-
bœtirinn verða grundvöllurinn í fram-
tíð.
Fram hafa komið spurningar um,
hvort ekki megi setja nýtízku lög
við sálma. Slík spurning kom t.d.
fram í dagblaðinu Vísi. — Því er
til að svara, að engin takmörk eru
sett um stíl, séu lögin að öðru leyti
hœf til safnaðarsöngs og falli að
texta og efni.
Annars er þvi ekki alls kostar ólíkt
farið með sálmalag og gott vín,
ef mér leyfist að nota þá samlíkingu.
Sálmalag er að jafnaði því betra,
sem það er eldra. Þó verða að sjálf-
sögðu til ný lög á hverjum tíma.
Uppskeran er þó smá. Mjög er lítið
um það, að fram komi ný lög frá
framúrstefnumönnum. En við vonum,
að eitthvað komi núna. Það vœri
mjög œskilegt, að fram kœmu góð,
ný lög eftir íslenzk tónskáld.
212
ViSbœtir
— Varðandi samlíkinguna um v'n
og lag ber þess að gœta, að allar
samlíkingar eru varasamar. Vitanlega
vio
ildi
verður lélegt lag ekki betra
geymslu. En gott lag sannar g
sitt, er það stenzt í tímans rás, hvod
sem það er nýtt eða gamalt, hv°rf
sem það er samið á 12. öld e^°
20. öld. Tíminn er hinn eini tónlistar'
dómari, sem taka má mark á, Þvl
að flaumur tímans skolar burtu s°r
anum, en skilur gullið eftir. — Þett°
Þo
nokkur munur á, hvort um er
gildir um alla list að vísu.
et
að
rœða t.d. strengjakvartett eða sálm0
lag. List getur haft sitt gildi, Þatt
aðeins fáir njóti hennar. En söfno
urinn er um aldir samantengdu''
religío, trú sinni, í hinum lifandi söng-
Religío er eins og rauður þráður, sern
tengir aldirnar. Sá söngur hefur sonn
að gildi sitt kynslóð af kynslóð. Hann
er ekki grafinn upp af söfnum.
inn gefur honum gildi sitt. ReliQ'0
gefur honum gildi.
Er samllkingin um vínið þá eK
kk'
út í hött? — Nei, að vísu ekki.
ÞóH
vont vín verði aldrei gott, þá batn°r
gott vín við geymsluna. Reyndar skipf
ir máli á hvaða tíma sálmalag verðu
til, líkt og vínárgangar eru misgóði^
— því að tímar eru misgóðir. En v'
geymsluna fœr það aukið og n'
gildi, — meira bragð. — En Þettg
er „metafysiskt" og ekki hœgt 0
sanna það. Og alltaf geta að v'5
komið fram góð sálmalög. # ,
Hér má taka fram tvö dœmi: La ,
er og Bach. Þeir gefa okkur dce^
um það, sem stenzt tímans tönn. La
er notfœrir sér söngarf fornkirkjunn
J