Kirkjuritið - 01.10.1972, Page 52

hin eldri ekki lengur fáanleg hjá út-
gefanda. Skiptir þá mestu máli, hvort
hin nýja bók er hinni eldri betri eða
ekki. — Árið 1947 reit séra Magnús
Runólfsson í tímaritið Víðförla um
sálmabókina frá 1945. Trúlega er sú
grein hans nœrri því að vera hið
merkasta, sem ritað hefur verið um
sálmabœkur á íslenzku. Þar er af
gjörhygli og heiðarleika rœtt um
kjarna málsins. Hann tekur til dœmis
sálm Lúthers, „Vor Guð er borg á
bjargi traust", og segir m.a.: „Hér
höfum vér sálm, sem boðar og játar
trúna eins og hana er að finna í
hinum postullegu og spámannlegu
ritum og játningum vorrar evangel-
ísku-lúthersku kirkju. Við þá trú er
stuðzt. Til hennar er bent. Það á
öll sálmabókin að gera. Því aðeins
er hún kristin sálmabók, að hún boði
K r i s t. Það er prófsteinninn. Hver
sálmur, sem fer í aðra átt, er ógildur
og ótœkur í sálmabók kirkjunnar."
— Slðar í greininni segir svo: „Sálm-
urinn þarf að vitna um Krist og
hjálprœðið í honum á einhvern hátt.
Sálmur þarf að spretta upp úr trúar-
lífi, sem á rœtur að rekja til hjálp-
rœðisins í Kristi. Aðrir sálmar geta
ekki verið meira en eftirlíkingar, oft
góðar og geta þá orðið að gagni.
En kirkjan þekkir og viðurkennir að-
eins eitt hjálprœði (Post 4:12). Hún
biður aðeins í Jesú nafni." —
Hér er ekki farið 1 kring um sann-
leikann. Slíkur er sá mcelikvarði, sem
leggja ber á sálmabók, Með það í
huga skal henni flett.
Hið fyrsta, sem ber fyrir augu á
eftir efnisyfirliti, eru hinar gamal-
kunnu bœnir, sem lesnar voru í upp-
hafi og við lok guðsþjónustu. Ein
faldar, skýrar og hreinar eru þ®r
og þó dýrmœtar eins og lúin bók-
Þœr voru raunar í slðustu prentunur1
eldri bókarinnar. Margur mun fa9na
því, að þœr sjást og heyrast á nT
þar, sem þœr voru aflagðar.
Fljótt blasir við augum, hversu
feikimargir sálmar eru burtu felld'r
úr hinni nýju bók. Þar hefur sera
Helgi Hálfdánarson, lektor, °r^'
harðast úti, enda var þar af mestu
að taka. Allmargir sálmar hans v°rU
þegar niður felldir í bókinni frá l”4^
Nú hefur um 80 sálmum hans ven
hafnað til viðbótar. — Hverju sc£nr
slíkt? Verður því neitað með rökum<
að séra Helgi gangi nœstur séra Ho ^
grími af íslenzkum sálrnaskáldum-
Það er sannfœring þess, sem ÞettU
ritar, að það verði ekki gert. Ann°
skáld, sem stendur honum þó mi°9
nœrri, fœr í sinn hlut um 50-sálma
niðurskurð. Alls fellur burtu liðle9a
hálft þriðja hundrað sálma, sem ááur
hafa þótt nothœfir. — Undarleg05
er þó, eð ekki þarf nema mjáð
flausturslega athugun til þess, 0
Ijóst verði, að langflestir þessa^
sálma standast með ágœtum m05
kvarðann, sem áður var nefndur.
að auki hafa margir þeirra ver^
mjög mikið í notkun víða um lan
Hér er þó ekki rúm til neinna
talninga, en einlœgri og djúpri, kr
inni boðun er þannig kastað a S
Þar með er þó ekki sagt, að e
hafi verið rétt að hafna sumum Þe
sálmum, sem nú eru horfnir.
Hvað þá um hina nýju sa
álma'
sem koma í stað þeirra horfnu
Sé farið eftir kaflaskiptum
bókar'
242