Jörð - 01.05.1945, Síða 12
10
JÖRÐ
frjálshuga þjóða. En mér er nær að halda, að lionum sé ekkert
um hetju-nafnið, finnist það allt of íburðarmikið. Honurn
mundi vera skapi næst að segja: Eg hef aldrei gert nema sjálf-
sagða skyldu mína og í rauninni megnað allt of lítið af því, sem
eg hefði þurft að gera og viljað gera.
ÞEGAR við minnumst Kristjáns tíunda í kvöld sem fulltrúa
nauðstaddrar og liugrakkrar frændþjóðar, þá gerum við
það ekki fyrst og fremst af því, að þessi maður er konungur,
heldur af því, að þessi konungur er maður. Honum hefur
auðnazt að auka virðinguna fyrir stöðu sinni. Konungdómur-
inri hefur vaxið meir af honum en hann af konungdóminum.
Þeir bræðurnir, hann og Hákon sjöundi, sem Norðnrenn vita
vel, að hefur átt ríkan þátt í því að setja svip óbifanlegrar festu
á baráttu þeirra, hafa hvor með sínum hætti hækkað gengi
konungsnafnsins fram yfir það, senr nrenn hefðu vænzt, að
gerðist nú á dögunr. Þeir liafa gert það með þeirri yfirlætis-
lausu skyldurækni, sem er ein dýrnrætasta og farsælasta lmg-
sjón hinnar dönsku þjóðar.
En íslendingar nrega líka vel minnast Kristjáns tíunda senr
fyrsta mannsins, er bar tignarheitið konungur íslands, og nú
senr fyrrverandi konungs íslands. Kristján konungur sendi
lringað tvö skeyti á þessu ári. Fyrra skeytið var frá enrbættis-
nranninum. Vafalaust hefur hann talið óhjákvæmilegt, sam-
kvænrt stöðu sinni, rétti og skyldu, að láta þá yfirlýsingu sína
konra opinberlega fram. Þetta hygg eg, að íslendingar muni
síðar skilja og virða, þótt þeinr félli það illa í svipinn. Hitt
skeytið, senr barst hingað 17. júní, var frá manninum, dreng-
skaparmanni, sem vildi ekki láta andmæli vera síðasta orðið í
skiptum sínunr við ísland né nrisrænran tón í hátíðahöldunum.
Sá fögnuður, sem það vakti á Þingvöllum og um land allt,
sýndi gjörla, að þjóðin fann, að þetta var nreira en skyldan
bauð konungi Dana. Velferð fyrrverandi þegna hans á íslandi
var honunr ríkari í huga en fornr sanrbandsslitanna. Kristjáns
konungs tíunda nrun áreiðanlega verða nrinnzt nreð óskoraðri
virðingu í sögu hinnar íslenzku þjóðar. Hann gat ekki að því
gert, þótt liann væri ekki íslendingur og samt borinn hér til