Jörð - 01.05.1945, Blaðsíða 65

JÖRÐ
63
og maklega getið í ræðu dr. Sigurðar Nordals, þeirri, sem birt er hér að framan,
og verður því ekki meira um konunginn rætt í greinarstúf þessum, heldur aðeins
sú ósk undirstrikuð hér, að hann eigi eftir að lifa sem frjáls konúngur með þjóð
sinni frjálsri og endurskírðri og — þrátt fyrir allan þann órétt, sem hún hefur
liðið — meðal friðflytjendanna í heiminum. Sé nokkur þjóð hógvær og af hjarta
lítillát, þá er það hin metnaðarríka danska þjóð. Hún er því flestum þjóðunr
líklegri til að verða til uppbvggingar, fyrirgreiðslu og fordæmis í því, sem nauð-
synlegast er og torfengnast eftir svo ægilegar misþyrmingar á mannlegu og þjóð-
legu eðli sem þær, er framdar hafa verið í þessari alþjóðlegu og „algeru" styrjöld.
HER á eftir fara greinar eftir dr. de Fontenay sendiherra og Anker Svart,
sendisveitarfulltrúa Dana hér í Reykjavík, er segja nánar af Dönum t her-
náminu og horfunum fyrir hamingjusamlegri úrlausn vandamálanna, eftir að
hernáminu léttir af. Fyrri hluti yfirlits þess um ástandið í Danmörku frá vorinu
1942 til ársloka 1944 og viðureign dönsku þjóðarinnar við hið þýzka ofbeldi, sem
dr. de Fontcnay birtir hér, er útdráttur úr fyrirlestri, sem sendiherrann flutti á
dönsku 27. okt. 1942 í Norræna Félaginu i Reykjavík. I>ó að sú grein lýsi ekki
aðeins, til þess að gera, löngu liðnum atburðum, heldur einnig löngu liðnu
mati á þeim og framtíðarhorfunum, sem þá voru, er bara einmitt þeim mun
fróðlegra að kynnast því nú í ljósi þess, sem siðan hefur gerzt, og sjá hversu
allt hefur gengið eftir. Seinni hluti yfirlits sendiherrans er að sjálfsögðu ný
grein, eins og dagsetning hcnnar ber með sér.
Danmörk frjáls
ELLEFTU stundu prcntunar þessa heftis bárust þau óumræðilegu gleði-
iitíðindi, að Þjóðverjar hafi sleppt yfirráðum sínum í Danmörku, án þess að
til orrustu kæmi, vegna sigurvinninga Bretahcrs í Norðvestur-Þýzkalandi og
Bandamanna yfirleitt. Þetta er miklu hagstæðari úrlausn en flestir töldu líklega
og má segja, að með þessu liafi danska þjóðin sloppið betur en nokkur önnur
þjóð á styrjaldarsvæði Norðurálfunnar, þó að nóg hafi nú verið samt. Fréttin
um frelsun Danmerkur vakti almennan fögnuð á íslandi, sem vitanlegt mátti
vera. Hafði vlíst aldrei nein erlend frétt vakið hér meiri gleði. — í þessu
sambandi má cinnig taka fram ánægju þjóðar vorrar yfir þVí, að bezti og mikil-
hæfasti vinur liennar meðal danskra stjómmálainanna, J. Christmas Möller,
er utanríkisráðherra í fyrsta ráðuneyti Kristjáns konungs eftir hernámið.