Prestafélagsritið - 01.01.1919, Side 142
138 Ásgeir Ásgeirsson:
að binda fastar nokkur bönd milli ríkis og kirkju, en
aftur viljugri á að losa um sambandið. Afstaðan til jafn-
aðarmanna er aftar eitt mesta vandamál sænsku kirkj-
unnar. Þegar jafnaðarhreyfingin barst til Svíþjóðar skipaði
víst enginn prestur sér undir merki bennar. Aftur á móti
börðust margir gegn henni með oddi og egg og töldu
kristindóm og jafnaðarstefnu ósamrýmanlegt. Það er því
ekki að undra, þó það kæmist inn hjá jafnaðarmönnum
að kirkjan væri meðal hættulegustu óvinanna. Enn í dag
er það almenn trú þeirra. Við íslendingar þekkjum ekki
þá stétt manna sem vinnur að stóriðnaðinum, verksmiðju-
lýð stórborganna og iðnaðarhéraðanna. Það er átakanleg
sjón að sjá þá ganga i fylkingum, konur þeirra, börn og
gamalmenni, til að vekja athygli á því að þeir þurfi
meira brauð og kartöflur til að geta lifað og með vægara
verði. Slíka sjón er ekki hægt að sjá hér á íslandi, sem
við þó köllum fátæka landið okkar. Manni skilst næstum
að þeir eigi engan Guð og enga ættjörð, eins og vant er
að bera þeim á brýn. Hitt er þó enn ljósara að þeir eru
fæddir til að verða jafnaðarmenn og ekkert annað. Nú er
unnið af kappi, aðallega af kirkjunnar hálfu, að því að
bæta samkomulagið milli jafnaðarmanna og kirkjunnar.
Menn eru mjög misjafnlega bjartsýnir á, hvernig það muni
takast, en sammála um það, að það sé lífsskilyrði fyrir
kirkjuna að það takist vel. Öll alþjrða manna í borgunum
er jafnaðarmenn, og altaf eykst vald þeirra. Ósamkomu-
lagið vað jafnaðarmenn er stærsti bængurinn á að sænska
kirkjan geti talist sönn þjóðkirkja.
VI.
í Svíþjóð hefir altaf verið mikið um sértrúarflokka.
Sumir þeirra hafa vaðið uppi um stundarsakir og gert tölu
verðan usla, en slíkar hreyfingar eru vanar að deyja útaf
jafn skyndilega og þær verða til. Öll vakningarstarfsemi hefir
miklu betri jarðveg þar en hér. Hér á landi hefir aldrei
orðið nein vakning sem vakning geti heitið. íslenzkir