Eimreiðin - 01.01.1924, Blaðsíða 63

e>MREIÐ1N
NVLENDA ÍSLANDS
59
ei9in skyldum? Þannig er ferð Hans Egede gerð til Græn
iands (1721) og með þeim hug eru endurstofnuð samböndin
yið landið frá Noregi.
Um þetta höfuðatriði i málstað Islands ætti að rita ræki-
'e9a á grundvelli sögu og réttar, — en hér var einungis til-
9angur minn að benda lauslega á fáeina af þeim aðalviðburð-
uni, sem á undan fóru. Þegar til þess kemur að leiða rök að
réttarmerking endurfundarins á Grænlandi og aðgerðum hinna
erlendu stjórna þar á eftir, verður fyrst og fremst að taka til
Vfirvegunar, hvað getur komið til greina við siðferðisdóm
^eimsins um meðferðina á landinu og villilýð þeim, sem enn
ká, örfámennur, hefur haldið lífi gegnum tvær aldir einsdæmis
°l<urs og kúgunar. — í þrætunni milli Norðmanna og Dana
Urri Grænland veltur mest á gildi samningsins 1814, er lét Is-
'aud og Grænland (ásamt Færeyjum) fylgja Danmörk, sem
^iálendur, svokallaðar. En dómurinn um tilkall íslands verður
að byggjast á öllu því, sem orðið hefur um Grænland frá land-
uámi Eiríks rauða til þessa dags. — En í því efni sýnist mér
bó sjálfsagt að greina gagngert tvenn tímabil, og nær hið
fyrra fram til 1721 eins og þegar er um getið. Til þess tíma
er saga Grænlands ljós og efalaus um rétt lands vors til
hinna fornu feðraóðala vestra. Og um þetta tímabil, vildi eg
fyrst um sinn að eins reyna að glöggva almenning með örfáum
athugasemdum, án þess að færa sannanir né tilvitnanir í rit-
höfunda yfirleitt. Vegna þess hve örlítið hefur verið skrifað
enu í nokkru samanhengi um þetta fyrir þjóð vora, hélt eg
að þessi fáorða byrjun gæti, ef til vill, gert auðveldara að
snúa sér síðar til almennings með rækilegri gögn og sannanir
Urn rétt vorn. En eftir aldauða íslenska þjóðflokksins í nýlend-
uuni verður að fara dýpra í sakir og leita víða í heimildir, til
bess að komast að rökstuddri sannfæring um málið — ekki
einungis meðal vor sjálfra, heldur einnig á þann hátt, að rétt-
rr|aeti máls þess, sem vér förum með, verði skilið af öðrum
bióðum, og þá fyrst og fremst af Dönum og Norðmönnum,
vegna sögulegrar aðstöðu þeirra til málsins.
Reykjavíli 4. des. 1923.
Einar Benediktsson.