Dvöl - 01.03.1937, Page 15

D V Ö L
77
Alexander Pusjkin
1799—1837—1937.
Eftir Sigurð Einarsson
Sigurður Einarsson
Fyrir nokkru kom hingað til
lands fregn um það, að í Noregi
hafi verið skipuð nefnd frægustu
rithöfunda til þess að sjá um
minningarathöfn í tilefni þess, að
hundrað ár eru liðin frá því að
rússneska skáldið Alexander
Pusjkin dó. Og samtímis segir
'frá því, að þessa 100 ára dánar-
aímælis Pusjkins verði minnzt á
hinn virðulegasta hátt í Rúss-
landi. Ég ætla að geta þess til,
að ekkert meiriháttar blað í lýð-
frjálsum löndum láti þennan at-
burð með öllu fara fram hjá sér,
svo stórbrotinn og merkilegur
var maður sá, er hér ræðir um.
Og þó Alexander Pusjkin hafi
aldrei orðið kunnur maður hér á
Islandi, þá dettur mér í hug að
minnast hans nú með nokkrum
orðum. Má því segja, að minn-
ing þessa stórmennis í andan ■
heimi hafi ekki með öllu farið
fram hjá oss íslendingum.
Nikulás fyrsti, af guðs náð ein-
valdur yfir öllum Rússum, ríkti
í 30 löng ár, frá 1825—1855. Ég
vona, að ég geri engum núlifandi
harðstjóra rangt til, svo að hann
af þeim ástæðum telji sig þurfa
að koma fram refsiaðgerðum á
íslenzku þjóðinni, þó að ég segi,
að sjaldan hefir frjáls, mannleg
hugsun átt harðgerðari eða
grimmari mótstöðumann en Niku-
lás fyrsta.
Umburðarlyndi var óþekkt
hugtak í orðabókum hans. Og
guð náði þann vesaling, sem
leyfði sér að hugsa eða breyta
öðrú vísi en keisaranum þóknað-
ist. Hann þoldi ekkert vald nema
sitt eigið, engin andmæli, hvorki
frá fjölskyldu sinni eða ráðherr-
um, enga gagnrýni. Lífið í Rúss-
landi færðist um hans daga í
spennistakk sífelldra njósna,