Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1888, Blaðsíða 79
79
frv. ]?að er víst, að hvorlri hafa slík orð nje smánar-
refsingar gjört nokkurt harn hyggnara eða helra, en
þvert á móti stutt að pví, að spilla j'msum börnum.
Sjálfstæðistilfinningin er nákomin rjettlætistilfinn-
ingunni; og eins og ein ódyggðin býður annari heim,
eins styðja aptur á móti pessir sálarliæfileikar hvor
annan.
Til pess að pessir prír hæfileikar, eða pessi prenn-
ing, svo jeg komist pannig að orði, geti með Guðs hjálp
orðið leiðarstjarna barnsins og stýri pess um boða lífs-
ins og sker; pá parf kennarinn að leitast við að glæða
pá og styrkja, svo að peir hafi náð proska, pegar barn-
ið á að fara að ráða sjer sjálft. Kennarinn parf pví jafn-
framt við liina daglegu kennnslu, hve nær sem honum
gefst færi á, að tala við börnin um pau efni, sem pau
geta skilið og dæmt um, og lofa peim, án pess að verka
á skoðanir peirra, að láta í ljósi skoðanir sínar um
pessi efni. Næsta opt veitist kennaranum petta færi,
bæði við trúbragðakennsluna og við sögukennsluna, en
eigi gefst síður kostur á pessu fyrir utan hinar eiginlegu
kennslustundir. |>að koma næsta mörg atvik fyrir í daglegu
lífi einkar-vel fallin til pess að ræða pau við börn
í pessum tilgangi. Með pessari aðferð er auðið að vekja
pessa mikilvægu sálarhæfileika, koma skipulagi á pá og
styrkja pá.
J>að pykir rjett að farið, að vjer fullorðnu menn-
irnir skýrum hver öðrum frá pví, sem vjer höfum
komizt að raun um, og ráðgumst um, hvernig vjer á
sem beztan hátt getum hagað störfum vorum. En liví
skyldi pá ekki mega gefa hörnum kost á, undir eins og
pau eru fær um að skerpa dæmingarafl. sitt, rjettlætis-
tilfinning og sjálfstæðistilfinning, með pví að iofa peim
að beita pessum hæfileikum, að svo miklu leyti sem
pau eru pví vaxin? Hvers vegna eiga börnin einungis