Morgunn - 01.12.1924, Síða 123

MOBGUNN
233
iim. Bn um það er einmitt mest vert fyrir sálarrannsóknirn-
ar að fá þær eins og þær eru.
Út úr þessari sögu kemur oss annað til hug-
,^.8 ske. arj sem ekki er að neinu leyti dulrænt. Ætli
þau Ingunn og presturinn hafi orðað nákvæmlega svona setn-
ingarnar, sem eftir þeim eru hafðar? Auðvitað er langt síð-
an sögnin „að ske“ hefir komist inn í málið. Samt hyggjum
vér, að hún hafi mjög lítið verið notuð af alþýðu manna
til sveita á ungdæmi þess, er þetta ritar. Yitaskuld getur minn-
ið verið óáreiðanlegt í því efni, en þessi ætlun vor styrkist
■óneitanlega við það, aS ef þessi sögn kemur fyrir í Þjóðsög-
um Jóns Árnasonar, þá er það að minsta kosti afar-óvíða.
Þar er sagt, að það, sem frá er skýrt, liafi „gerst“ eða „bor-
IS viS,“ en tæplega að það hafi „skeð“. Vitanlega er þessi
sögn mállýti og gersamlega óþörf dönskusletta. Sigfús Sigfús-
■son notar hana óþægilega mikið. Og ekki skulum vér dyljast
þ>ess, að þó að Sigfús segi oft, og oftast, vel frá, þá hefSum
vér óskað þess, að íslenzltan væri fágaðri en hún er sumstaðar
í þessu merkilega, rammþjóðlega riti.
Vandalaust er að finna noklcura galla á frá-
Frasognin. sögninni. Sumar sögurnar virðast hafa verið
skrifaðar í flýti eftir sögumönnum, en ekki allar athugaðar
eftír á a£ nægilegri nákvæmni. Vér bendum, til dæmis að taka,
á söguna „Þófa-Kútur“. Þar er sagt frá hjónum, sem „unnu
bald brotnu“, eftir því sem þeim er lýst í byrjuninni. En í
sögulok er sagt, aS eftir þaS, sem gerst hafði í sögunni, hafi
þau bæði orðið „vinnugefnari“ en þau höfðu áður verið. Slík
ósamkvæmni stafar bersýnilega af athugunarskorti. í síðara
bindinu, „Vitranasögunum“, leggur Sigfús svo mikið kapp á að
koma aS nokkuru af þeim mikla fróSleik, sem hann býr yfir,
sérstaklega ættfræðinni, að frásögnin verSur fyrir þaS nokk-
uð óskilmerkilegri, örðugra að átta sig á sögunum sjálfum.
Einkum er það, þegar einhverrar fljótfærni kennir þá jafn-
framt. Á eitt dæmi skal hér bent. í upphafi þáttarins um
Sigmimd Ásmundsson eru taldir upp bræður Ragnhildar konu
hans. En þegar fram í þáttinn dregur, kemur þaS upp úr