Ritmennt - 01.01.1998, Page 79

RITMENNT
UPPHAF ÞJÓÐÓLFS 1848
Jeg er orðinn hálfvitlaus og kominn inn í einlrvern þokuheim, og sje
ekki annað í kringum mig heldur en tóma þokuvindla og hnútaflækjur.
Jeg sje og lieyri eitthvað áleingdar, en get eltlti skynjað hvaðan það kem-
ur eða hvert það fer. Svona verða menn hjerna.
Páll lýkur bréfinu með bón um að Jón leggi til með sér að hann
fái ísafjarðarsýslu. „Eitthvert embætti verð jeg að fá, sona er
mjer ómögulegt að vera. Hvernig væri að bregða sjer til Hafnar
með póstskipi?"
Hér er það nær örvinglaður Páll Melsteð sem lcveður upp úr
uni hver upphafsmaður Þjóðólfs var: Sveinbjörn ætli að fara að
verða journalisti og gefa út mánaðarblað sem koma eigi út hálfs-
mánaðarlega. Páll er hins vegar á höttunum eftir einhverju emb-
ætti. Og lilutur Páls í stofnun Þjóðólfs var að hann ætlaði að
gutla saman fréttum í blaðið!
Þjóðólfur Sveinbjarnar
Engin örugg heimild er fyrir því sem Páll Melsteð fullyrðir, að
Sveinbjörn liafi nefnt blaðið eftir Þjóðólfi þeim sem fram ltemur
í Armanni á Alþingi sem sr. Þorgeir Guðmundsson og Baldvin
Einarsson gáfu út 1829-33. Ritið er eins ltonar samtal fjögurra
manna sem hittast á alþingi og ræða sín í milli um landsins gagn
og nauðsynjar. Armann sjálfur er hinn alvitri sem hefur fram að
færa svör við öllum spurningum, en hinir þrír eru persónugerv-
ingar hinna margvíslegu sltoðana í þjóðfélaginu: Þjóðólfur er
íhaldssamur og telur allar nýjungar óþarfar og af hinu illa, Sig-
livatur er hins vegar talsmaður hins þjóðlega og hógværa sem
vill framfarir án þess þó að flanað sé að neinu, en Önundur sem
talar dönsltusltotið mál er fulltrúi hins óþjóðlega og óraunsæja,
og til marlts um það má nefna að hann telur Ármann geta fund-
ið „uppá einlivörri masltínu til að láta orfin slá og hrífurnar ralta
af sig sjálfum og uppá einhvörju meðali til að láta grasið spretta
og fisltana lilaupa á land; þá þurfum við eltlti að anstrengja oklt-
ur á að arbeiða en getum lifað gott samt".17 Hið eina sem sting-
ur í stúf við fullyrðingu Páls um að nafnið Þjóðólfur sé sótt í
Ármann á alþingi er að Þjóðólfur er persónugervingur íhaldssem-
innar. Því er hins vegar eltlti að neita að Þjóðólfur er mun bctra
17 Ármann á Alþingi 1 (1829], bls. 2-3.
75