Akranes - 01.10.1957, Blaðsíða 20

mikli órofaauður, sem býr yfir krafti og
möguleikum til 'þess að skapa ýmist ljós-
leiðir eða bölvegi, éftir því sem á málun-
um er haldið. Þess vegna er svo mikils-
vert, að helzt hver einasti einstaklingur
sé vakandi í hugsun, og skilji og vilji
velja það, sem er satt, rétt og fagurt.
Þegar því marki er náð getum við treyst
á gróandi þjóðlíf með þverrandi tár.
Þótt segja megi með nokkrum rétti, að
við Vestfirðingar stöndum í mestri þakk-
arskuld við þá Núpsbræður, Kristinn og
síra Sigtrygg, þá hafa störf þeirra og
áhrif náð til allrar þjóðarinnar. Til þess
hafa þeir bræður einnig oftast óskað,
að frækorn þeirra megi bera góða ávexti
langt fram i tímann, til heilla og bless-
unar öldum og óbornum, og víst mun
minning þeirra og áhrif lengi lifa við
fjörðinn Dýra — og fagra.
Hér verða nú raktir aðalþræðir í störf-
um þeirra Núpsbræðra og lýst hugsjón
þeirra til endurvakningar. Kristinn er nú
nýfallinn frá starfi, og sira Sigtryggur
hefir bráðum lokið hérvistarstörfum að
heita má. En báðir hafa verið trúir hug-
sjónum sínum; vaxandi að vinsældum og
áhrifum og þannig uppskorið eftir því
sem til var sáð.
Til þess að rita ýtarlega um störf
þeirra Núpsbræðra, Kristins og síra Sig-
tryggs, þyrfti meira rúm en stutta tíma-
ritsgrein, og einnig meiri persónulegan
kunnugleika og tíma en ég hefi yfir að
ráða. Ég hefi því haldið mér að aðalatrið-
um og sleppt mörgu, sem ég hefi talið
þýðingarminna.
I. Kristinn á Núpi.
Þegar nefna skal menn á Vestfjörðum,
sem öðrum fremur hafa markað varanleg
spor i samtíð sína, verða þar framarlega
í flokki bræðurnir síra Sigtryggur GuÖ-
laugsson og Kristinn bóndi Guðlaugsson
að Gnúpi í Dýrafirði.
Þeir bræður eru Þingeyingar og Ey-
firðingar að ætt og uppvexti. En Kristinn
kom i Vestfjörðu (í Dýrafjörð) 1892, að
loknu námi í búnaðarskólanum að Hól-
um. Var þangað ráðinn sem búfræðing-
ur til búnaðarfélags Mýrahrepps, sem
Gestur i Hjarðardal hafði stofnað og haft
myndarlega forgöngu um.
Allt frá þessum fyrstu kynnum batzt
Kristinn þeim böndum við Vestfirðinga
og málefni þeirra, sem entust langa og
farsæla æfileið.
1894 kvæntist Kristinn Rakel Jónas-
dóttur, af Víðivallaætt í Skagafirði, sem
var honum góð kona og félagi til hinztu
stundar Hófu þau hjón búskap að Meiri-
garði í Mýrahreppi vorið 1894 °g bj uggu
þar tvö ár. Jafnframt búskapnum héldu
þau hjón skóla 'fyrir börn, pilta og stúlk-
ur, og kenndu bæði bókleg fræði og verk-
leg og lögðu með þessu óvenjulega fram-
taki sinn skerf til aukinnar alþýðufræðslu
í sveit sinni. Jafnframt búskapnum hafði
Kristinn að sumrinu einnig með höndum
vinnu fyrir Búnaðarfélag Mýrahrepps,
eftir því sem óskað var og ástæður leyfðu.
Strax og Kristinn hóf búskap í Dýra-
firði beitti hann sér fyrir framgangi
ýmissa félagslegra málefna. Hann sótti
flesta sveitarfundi, og hreyfði þar oft
ýmsum málum. Tók drjúgan þátt í þing-
og héraðsmálafundum Vestur-fsfirðinga,
sem þeir hafa haldið uppi meira en
hálfa öld með sæmd og prýði, og gerðist
snemma forgöngumaður í sveit sinni um
bindindisstarfsemi, eflingu söngs og
aukna alþýðufræðslu.
Þegar búnaðarsamband Vestfjarða var
stofnað 1907 af Guðjóni Guðmundssyni
ráðunaut frá Finnbogastöðum í Trékyll-
isvík var Kristinn einn stofnfulltrúa og
tók við formennsku Sambandsins af síra
224
AKRANES