Andvari - 01.06.2011, Page 56

54
GUÐRÚN KVARAN
ANDVARI
á fjölda heimildarmanna og dreifingu þeirra eftir landshlutum. Þá
reyndust á heimildarmannaskrá 2367 nöfn, 1467 karla og 900 kvenna.
Flestir voru af Suðurlandi eða 874, svipaður fjöldi var af Vestur- og
Norðurlandi eða um 600 en fæstir á Austurlandi eða 300. Tala heim-
ildarmanna hélt áfram að aukast allt til þess að þættinum var endan-
lega hætt 2010.
Starfsmenn Orðabókarinnar fundu vel hversu margir fylgdust reglu-
lega með þættinum þótt allir hlustendur hefðu ekki endilega samband.
Orðum var gaukað að þeim við margvísleg tækifæri og allir voru
sammála um hversu ánægjulegt það væri að finna hlýju og velvild
hlustenda í garð þáttarins þegar hann hóf göngu sína á haustin og heyra
að þeir væru enn reiðubúnir til að leggja söfnuninni lið. Þeir kunnu að
meta þessa söfnun sem ekki var einungis í þágu Orðabókar Háskólans
heldur einnig viðleitni til að forða frá gleymsku orðum og orðtökum
sem lifað höfðu með þjóðinni um aldir en voru mörg hver að hverfa
við nýtt vinnulag, búferlaflutninga og örar þjóðfélagsbreytingar. Með
aukinni tækni og vélvæðingu voru óðum að leggjast niður gamlar
vinnuaðferðir og þau verkfæri og það handbragð sem til þeirra þurfti.
Um leið og slíkt gerist fyrnist smám saman yfir orðin sem tengdust
þessum verkþáttum og hver síðastur var að bjarga mörgum þeirra frá
gleymsku. Þarna gátu hlustendur best aðstoðað og miðlað af fróðleik
sínum og þekkingu.
Talmálssafn Orðabókarinnar er afar verðmætt. Margt af því sem þar
er að finna væri að eilífu glatað ef Orðabókin, hlustendur og útvarpið
hefðu ekki lagst á eitt að halda þeim heimildum til haga, heimildum
sem ekki verða metnar til fjár. Má því með sanni segja að þær vonir
sem fram komu í fyrsta þætti Jakobs hafi ræst.
Kennsla við Háskóla íslands
Vegna þekkingar sinnar á latínu og grísku var Jakob ráðinn stunda-
kennari við Háskóla íslands frá 1959-1966. Hann kenndi klass-
íska latínu og miðaldalatínu stúdentum sem lásu latínu til BA-prófs
en einnig miðaldalatínu þeim sem bjuggu sig til cand. mag. prófs í
íslensku. Hann tók saman fjölritað kver 1959 með þekktum íslenskum
textum frá 11. öld til 18. aldar82 sem hann lét stúdenta þýða og hló í
barminn að glannalegum vitleysum. Aftur kenndi hann miðaldalatínu