Andvari

Árgangur

Andvari - 01.06.2011, Blaðsíða 11

Andvari - 01.06.2011, Blaðsíða 11
ANDVARI FRÁ RITSTJÓRA 9 hefur ekki mikil opinber umræða orðið og einkum er athyglisvert hve forustu- menn í stjórnmálaflokkum hafa látið sér hægt að bregðast við því. Helst er að telja orð Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar, formanns Framsóknarflokksins, í ræðu hans á Hólahátíð 14. ágúst. Hann lagði réttilega áherslu á að stjórnar- skrá verði að vera meira en orð á blaði. Vitnaði hann í afar falleg mannrétt- indaákvæði í stjórnarskrá Sovétríkjanna frá árinu 1936, á sama tíma og morð- æðið rann á Stalín og hreinsanirnar miklu hófust. Þetta er að vísu öfgafullt dæmi, en bendir þó til þess að stjórnarskrá, hve góð sem hún er, dugar ekki til að tryggja gott stjórnarfar ef valdamenn svífast einskis og hafa möguleika á að beita fólskulegum aðferðum, þótt ekki sé í jafnstórfelldum mæli og Stalín hafði. í framhaldi af þessu sagði Sigmundur Davíð: Stjórnarskrá verður að endurspegla sannfæringu, þá sannfæringu þjóðarinnar og stjórnvalda að hún sé til þess ætluð að standa vörð um það sem er rétt og gott - og svo verður að fara eftir henni. Stjórnarskráin ein og sér veitir ekki vernd nema að baki henni búi samfélagssáttmáli sem á sér djúpar og sameiginlegar rætur. Stjórnarskrá á ekki að vera pólitísk, hægri- eða vinstrisinnuð. Hún er lýsing á þeim reglum sem við erum almennt sammála um, hvort sem við erum til hægri eða vinstri eða á miðjunni. Þess vegna hefur iðulega verið leitast við að gera allar breytingar á stjórnarskrá landsins í sátt, enda nær hún ekki tilgangi sínum ef ekki er samkomulag um að virða hana. Margir, ég þar á meðal, töldu að það mætti nota það tækifæri sem gafst með efnahagshruninu til að bæta ýmsa þætti samfélagsins og taka allt til skoðunar, þar með talið stjórnarskrána. Reynslan hefur hins vegar sýnt að það andrúmsloft sem myndaðist í samfélaginu á undanförnum þremur árum hefur ekki skapað bestu aðstæðurnar til að skrifa nýja stjórnarskrá. Stjórnlagaráð, hópur sem ráðinn var til að skrifa drög að frumvarpi um stjórnarskrá, hefur nú skilað niðurstöðum sínum. I þeim tillögum er margt gott að finna en þó finnst mér þær bera um of mark þess samtíma sem þær eru unnar í, skrifaðar fyrir ríkjandi umræðu og undir áhrifum hennar. Þær eru um of barn síns tíma en það er einmitt það sem stjórnarskrá á ekki að vera. Stjórnarskrá þarf að vera sígild. Stjórnarskrá á ekki að vera eins og kosningabæklingur stjórnmálaflokks. Stjórnarskrá á að innihalda grunnreglur lýðræðis, ekki grunnstef orðræðu. Hún verður að vera byggð á meginreglum, algildum og framfylgjanlegum. Það er þó full ástæða til að nýta tillögur stjórnlagaráðsins í umræðu um stjórnarskrána auk vinnu stjórnarskrárnefndar og aðrar ábendingar. Þetta eru athyglisverð orð formanns Framsóknarflokksins. En mótsögn virðist mér í því að benda annars vegar á að vinnan við nýja stjórnarskrá fer af stað vegna tiltekinna og örlagaríkra atburða í þjóðfélaginu og finna hins vegar að því að tillögunar séu „skrifaðar fyrir ríkjandi umræðu og barn síns tíma.“ Auðvitað eru allir menn, orð þeirra og verk, börn síns tíma. Það er ofætlun og blekking að nokkur geti sest á þularstól ofar straumum samtím- ans. Stjórnarskrá byggist annars vegar á klassískum grunnreglum lýðræðis, hefðum og reynslu genginna kynslóða, og hins vegar á hún að bera fram
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.