Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.06.2011, Qupperneq 95

Andvari - 01.06.2011, Qupperneq 95
ANDVARI DRAMATÍSKT EINTAL í VERKSMIÐJU 93 kunni alls ekki við sögupersónuna. Sérstaklega gæti ýmsum þótt erfitt að hafa samúð með sóparanum þegar í ljós kemur að hann aðhafðist ekkert á meðan bandarískur hermaður nauðgaði systur hans í næsta herbergi, að eigin sögn af því að hann var hræddur um að hinir hermennirnir í partíinu myndu ota að honum byssum. En er sóparinn þá of fjarlægur þeim heimi sem lesandinn þekkir? Er hann ósannfærandi persóna? Hobsbaum (1975:239) segir að í dramatískum einræðuljóðum á Viktoríu- tímanum hafi falist mikil samfélagsgagnrýni, ljóðin hafi vísað sterkt til sam- tímans, sýnt skuggahliðar og undirheima og lýst persónum sem lugu, myrtu °g drýgðu hór. Þetta gæti vel átt við um flest dramatísk eintöl, hvort sem er í ljóð- prósa- eða leikritaformi, og helgast ekki síst af því að aðalpersónurnar sem tala eru í andstöðu við höfundarafstöðu verksins. Mörg persónueinkenni þeirra, gerðir og segðir, eru með öðrum orðum ekki ákjósanleg að mati höf- undarins. Sigríður Stefánsdóttir (1999:53) nefnir í meistararitgerð um verk Jakobínu Sigurðardóttur að Snaran sé sprottin af samtímaviðburðum ritunar- tímans og sóparinn og skoðanir hans séu í raun andstæða Jakobínu og hennar eigin skoðana. Þær birtust meðal annars skýrt í greininni „Himnasendingar" sem Jakobína skrifaði í Þjóðviljann tveimur árum áður en Snaran kom út en ein kveikja skrifanna var ákvörðun yfirvalda um byggingu kísilgúrverksmiðju í Mývatnssveit. í greininni fjallar hún um ábyrgð hins almenna borgara á því sem fram fer í landinu og bendir á að ekki sé hægt að kenna stjórnvöldum um allt. „Það kann að vera þægilegt að eiga sér forsjón, sem varpa má á allri ábyrgð ef illa fer,“ segir Jakobína, „en slíkt lífsviðhorf sæmir ekki mönnum, heldur einhverskonar millistigi húsdýrs og manns.“ Hún kennir ekki um lélegri dómgreind heldur skorti á sjálfsvirðingu: „En okkur vantar sjálfsvirðingu, þá sjálfsvirðingu almennings, sem treystir dómgreind sinni til að velja og hafna, án tillits til lífsþæginda og stundarhagnaðar.“ Sóparinn í Snörunni er þegar öllu er á botninn hvolft ekki vondur maður, grimmur eða hættulegur. Það sem hrjáir hann er að hann skortir fyrst og fremst þessa sjálfsvirðingu. Hann er hinn ábyrgðarlausi, almenni borgari sem Jakobína húðskammar í grein sinni; sá sem »hniprar sig saman eins og hræddur brekkusnigill og fullyrðir: Ég hef ekkert vit á þessum málum. Það eru víst bara kommúnistar, sem eru á móti þessu“ (Jakobína Sigurðardóttir 1966:3). Veiklyndi sóparans þarf ekki endilega að koma í veg fyrir að lesandinn fái samúð með honum, heldur ættu einmitt margir að geta þekkt álíka veikleika hjá sjálfum sér. Hinn þögli samstarfsmaöur Sóparinn er ekki eina sögupersóna Snörunnar, því ekki má gleyma viðmæl- anda hans sem við fáum þó aldrei að heyra í. Ritdómurum sem skrifuðu um
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.