Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1936, Blaðsíða 118

100
Tímarit Þjóðræknisfélags íslendinga
liinum miklu söfnum íslenzkra
bóka og rita mn íslenzk fræði, er
þeir prófessor Finnur .Jónsson og
dr. B. S. Þórarinsson hafa gefið
háskólanum, og munu reynast hon-
um ómetanlegur fjársjóður við
nám og rannsóknir í íslenzkum
fræðum.
Þess má geta, að háskólanum
liafa einnig borist bókagjafir frá
Islengingum liérlendis. Séra Jó-
hann P. Sólmundsson ánafnaði
stúdentagarðinum bókasafn sitt,
og dr. H. C. Thordarson í Chicago
hefir einnig sent háskólanum ýms
merkisrit.
V.
Sé litið sanngjörnum augum á
starf Háskóla íslands á liðnum
aldarfjórð'ungi, verður eigi annað
sagt, en að árangur þess liafi verið
vonum fremur, þegar þess er gætt,
undir hve óhagkvæmum og andvíg-
um aðstæðum hann hefir orðið að
vinna verk sitt. Auðvitað hefði
ávöxturinn af fræðslu og vísinda-
starfi lians getað orðið margfalt
meiri, ef betur hefði verið í hag-
inn búið.
En fyrst því var eigi að heilsa,
er það þeim mun meira fagnaðar-
efni vinum háskólans, að nú bjarm-
ar af nýjum degi í starfssögu hans.
Með bættum kjörum stúdenta, víð-
tækari kenslugreinum, og auknu
liúsnæði til kenslu og rannsókna,
mun liann vinna enn betur en áður
verk sitt sem embættismannaskóli
og eflast sem vísindastofnun.
Einnig mun hann að sama skapi
g'jöra meira í þá átt, að' víkka sjón-
deildarhring' þjóðarinnar, byggja
traustar brúna milli hennar og
annara menningarþjóða. Hann
hefir þegar lagt merkilegan skerf
til slíkrar brúarbyggingar. Hann
hefir laðað til landsins kunna er-
lenda fræðimenn til fyrirlestra-
lialds og' námsmenn frá ýmsum
löndum, og er gott til þess að vita,
að í þeim hóp hafa verið nokkrir
vestur-íslenzkir stúdentar. Stú-
dentaskifti háskólans við Norður-
lönd, England og Þýzkaland, liafa
einnig' verið merkur þáttur í menn-
ingarlegum viðskiftum lians við
önnur lönd. Kennarar hans liafa
einnig f'lutt fyrirlestra við erlend-
ar menta.stofnanir.
Þannig' hefir liáskólinn annars-
vegar flutt nýja menningar-
strauma til landsins, og hinsvegar
aukið þekkingu á því og menningu
þess út um lönd. Hið fyrirliugaða
sumarnámsskeið í íslenzkum fræð-
um fyrii' útlendinga getur orðið
öflugur þáttur í kynningarstarf-
semi í þágu þjóðarinnar, erlendis,
og mun drjúgum auka áhrif há-
skólans og' veg.
Iiin bættu kjör Háskóla Islands
gjöra hann, í fáum orðum sagt,
þjóðnýtari og áhrifameiri menta-
stofnun, máttugra afl í þjóðlífinu.
Eftir því, sem starfssvið hans
verður fjölþættara og víðtækara,
færist hann nær því marki, að
verða sá allsherjar þjóðskóli —
alhliða uppeldisstofnun — sem Jón
Signrðsson dreymdi um fyrir nær-
felt hundrað árum síðan. Það ætti
að vera metnaðarmál hvers góðs
íslending's, að sá draumur rætist á
komandi árum.